Κρίση και εθυκρισία

Βασίλι Βασιλιεβιτς Καντίνσκι (1866-1944)

 «Ξέρεις κάτι, πίσω από τους αριθμούς, τους δείκτες, τις στατιστικές υπάρχουν άνθρωποι»

Ο τόνος της συνομιλήτριάς μου ήταν επικριτικός έως επιθετικός. Σταμάτησα την απαρίθμηση δεικτών και αριθμών οι οποίοι υποστήριζαν, νόμιζα, την άποψή μου. Κοντοστάθηκα, σκέφθηκα και συμφώνησα απόλυτα μαζί της.

«Ναι. Τα ποσά που περικόπτονται ή απαιτούνται θα τα πληρώσουν άνθρωποι» είπα.

Απλή αλήθεια. Πάντα, σε οποιαδήποτε συναλλαγή ή πράξη που έχει να κάνει με αγαθά ή υπηρεσίες, χρήματα φεύγουν από μια «τσέπη» και πάνε σε μιαν άλλη. Οι περικοπές μισθών αφαιρούν χρήματα από την τσέπη ανθρώπων. Το ίδιο και η εκταμίευση δανείων προς την Ελλάδα αφαιρούν χρήματα από την τσέπη του Φιλανδού πολίτη.  Τίποτα δεν συμβαίνει μόνο σε μια κατεύθυνση.  Αλήθεια, αφού είμαστε τόσο ευαίσθητοι αναφορικά με τον Έλληνα συμπολίτη μας, γιατί δεν είμαστε το ίδιο με τον Φιλανδό εργαζόμενο που βλέπει τους φόρους του να καταλήγουν στο απύθμενο πηγάδι της ελληνικής σπατάλης;  Γιατί επιμένουμε στον κρατικό χαρακτήρα του δανεισμού μας και αρνούμαστε σθεναρά να προσφύγουμε σε ιδιωτική δανειοδότηση; Η αριστεροσύνη μας και τα περί αλληλεγγύης ανάμεσα στους λαούς πάνε περίπατο όταν πρόκειται για την τσέπη και το συμφέρον μας.

Οι μεγαλοστομίες περί πληρωμής από κάποιο αόριστο κεφάλαιο της κρίσης είναι καλές για κατανάλωση από μαθητούδια και σε αμπελοφιλοσοφικές συζητήσεις όπου το παραμύθι μπλέκει γλυκά με την πραγματικότητα. Στην ζωή όμως ο δράκος είναι η φτώχεια και δεν υπάρχει μαγικό φίλτρο ούτε καλή νεράιδα να μας σώσει με θαυματουργό τρόπο από αυτή.

Η παραπάνω παραδοξολογία δεν είναι η μοναδική που φοριέται πολύ την εποχή της κρίσης ή οποία επηρεάζει κατά πως φαίνεται και την κρίση ορισμένων, με την έννοια της ευθυκρισίας. Κρίση στην κρίση λοιπόν. Απέτυχε, λένε, το μνημόνιο επειδή δεν βελτιώθηκαν οι δείκτες. Μα, καλοί μου φίλοι, πίσω από τους δείκτες, λέτε, υπάρχουν άνθρωποι. Αυτοί απέτυχαν. Αυτοί που, όταν έβαζαν την υπογραφή τους κάτω από το κείμενο του μνημονίου, είχαν ήδη αποφασίσει να μην το τηρήσουν. Για πολλοστή φορά υπέθεσαν ότι έχουν να κάνουν με εύπιστους κουτόφραγκους και από τη μια υπογράφουμε και από την άλλη κάνουμε τα δικά μας. Τι τη νοιάζει τη Λούκα αν ο πρωθυπουργός φωνάζει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημά μας είναι η αναξιοπιστία μας και σ’ αυτό το κομμάτι δίνουμε καθημερινά εξετάσεις;  Και τι έγινε δηλαδή που υποσχεθήκαμε να ανοίξουμε τα επαγγέλματα; Σιγά τώρα μην τιμήσουμε την υπογραφή μας... Η μαγκιά εξάλλου υπερισχύει της υπογραφής. Δεν απέτυχε το μνημόνιο λοιπόν γατί απλά δεν δοκιμάστηκε ως λύση.

Όμως κάτι απέτυχε προφανώς. Γιατί υπάρχει αποτυχία και είναι χειροπιαστή με την έννοια ότι τίποτα δεν πάει έτσι όπως το είχαμε υπολογίσει. Η αποτυχία έγκειται στο γεγονός ότι κάποιοι νόμισαν ότι στην Ελλάδα έχει συνειδητοποιηθεί η κρίση. Μέγα λάθος! Μπορεί πολλοί να κόπτονται για το λαό , που κρύβεται πίσω από τα νούμερα, αλλά οι περισσότεροι δεν έχουν συνειδητοποιήσει στο βαθμό που θα τους κινητοποιούσε την τραγικότητα των στιγμών. Κάποιοι από τους πολιτικούς μας ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ να το κάνουν. Αντιβαίνει στους νόμους της φύσης: κανένας ηλίθιος δεν μπορεί να ξεπεράσει τα όριά του. Τόσο μπορούν να σκεφτούν, τόσο σκέφτονται. Άρα η παραδοχή ότι οι πολιτικοί γνωρίζουν πλέον το μέγεθος της κρίσης αποδείχτηκε τελείως λάθος.

Τελείως λάθος αποδείχτηκε και η σύνθεση της κυβέρνησης: ένα άθροισμα ετερόκλητων και ετερογενών ανθρώπων χωρίς συνοχή όπου ο καθένας κάνει ό,τι νομίζει σωστό εξυπηρετώντας προσωπικές στρατηγικές,. Αναποτελεσματικοί, ασυντόνιστοι δρουν χωρίς πραγματικό σχέδιο, πυροσβεστικά τις περισσότερες φορές και διαχειριστικά. Σαν να μην τρέχει τίποτα. Ατάραχοι. Αδιάφοροι. Άπραγοι. Γιατί; Επειδή, όπως παραστατικά το είπε η κ. Διαμαντοπούλου, στην ουσία οι μισοί υπουργοί αντιπολιτεύονται την κυβέρνηση και το κάνουν πολύ καλύτερα από την σαμαρική Ν.Δ.

Η χαμένη ευθυκρισία των ανθρώπων προβάλλει ανάγλυφα και στην αυτοκαταστροφική συμπεριφορά όσων πανηγυρίζουν όταν βλέπουν την πτώχευση να πλησιάζει. Φαντάζονται, οι ηλίθιοι, τον εαυτό τους στο κέντρο της προσοχής να λένε με προτεταμένο το δάχτυλο «Σας τα 'λεγα εγώ» πριν πεθάνουν, από την πείνα μεν αλλά με  χορτάτο εγωισμό.  Φαίνεται στο ότι για μια ακόμα φορά σπαταλάμε την όποια δημιουργικότητα ή εφευρετικότητα ή παραγωγικότητά μας στην εξεύρεση τρόπων αντίδρασης σε κάτι που συμβαίνει αντί να αναζητούμε μεθόδους λύσης του προβλήματος. Κάνουμε τα πάντα να πείσουμε τους άλλους ότι δεν έχουμε πρόβλημα αντί να υιοθετήσουμε συγκεκριμένες απόψεις επίλυσης του προβλήματος. Κανείς, πλην ελαχίστων, δεν προτείνει πολιτικές που θα πρέπει να υιοθετηθούν σε περίπτωση που αυτό που κάνουμε τώρα αποτύχει και η χώρα δεν σωθεί. Εκτός αν πρόταση κάποιοι θεωρούν το «να πληρώσουν την κρίση τους»  ή το «να τους ρίξουμε μια χρεωκοπία να σκιαχτούν» ή το να γίνουμε Αλβανία και να ζούμε με ραδίκια και σύμμαχο την Βόρεια Κορέα.