Μεγάλος για ν’ απογοητευθώ, Μικρός για να τα παρατήσω

... Too Young to Die

Παραφράζοντας το στίχο του Ian Anderson[i], είμαι πολύ μεγάλος για ν’ απογοητευθώ αλλά πολύ μικρός για να τα παρατήσω. Αυτή η ρήση περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο τη σχέση μου με την Πολιτική. Δεν εμπιστεύομαι πρόσωπα, δεν ακολουθώ αρχηγούς, δεν υπηρετώ ιδεολογήματα. Το κάνω εδώ και χρόνια. Λόγω αυτής της σχέσης με την πολιτική δεν κινδυνεύω να απογοητευθώ από ανθρώπους ή ανθρώπων έργα (επειδή δεν γοητεύομαι από αυτούς ή αυτά). Οδηγός μου είναι οι αρχές μου και το πολιτικό μου ένστικτο. Κινούμαι με βάση την ενημέρωσή μου και την προσωπική μου εκτίμηση για τα πράγματα. Υποστηρίζω με πάθος και επιδιώκω με υπομονή κι επιμονή ιεροκήρυκα την υλοποίηση απλών επιδιώξεων.

Πιστεύω στα μικρά, τα απλά πράγματα. Οι μεγαλύτερες ανατροπές στην κοινωνία, οι πιο βαθιές και μόνιμες, χτίζονται   από μικρές κι ανεπαίσθητες αλλαγές-τομές της καθημερινότητας. Τα μικρά πράγματα, καθώς είναι πραγματοποιήσιμα σε λογικό χρονικό ορίζοντα, δίνουν μια διαρκή αίσθηση αποτελεσματικότητας στον Πολίτη και τον κρατούν σε συμμετοχική εγρήγορση και πνευματική διαύγεια. Οι κατ’ ουσίαν ουτοπικές επιδιώξεις από την άλλη, γίνονται εύκολα θύματα της κόπωσης που αυξάνεται γεωμετρικά με την πάροδο του χρόνου. Γι’ αυτό η αποδοχή των ουτοπικών ιδεών είναι αντιστρόφως ανάλογη της ηλικίας. Βέβαια, το παραπάνω σχήμα ζωής οδηγεί πολλές φορές στην ανάγκη κανείς να δίνει μάχες για τ’ αυτονόητα αλλά αυτή είναι και η ομορφιά του.

Θα πει κανείς ότι η ζωή χωρίς όραμα παύει να είναι ζωή. Θα συμφωνήσω απόλυτα. Αυτό που εγώ λέω είναι ότι το όραμα είναι φάρος και όχι πυξίδα. Είναι σκοπός, δεν είναι στόχος. Είναι προορισμός, δεν είναι διαδρομή. Εάν το βλέμμα σου είναι προσηλωμένο στο όραμα το πιθανότερο είναι να σκοντάφτεις σε κάθε σου βήμα. Το όραμα σου δείχνει που πρέπει να πας, δεν σου περιγράφει το δρόμο ή τον τρόπο. Αλίμονο αν το έκανε. Αλίμονο αν ο άνθρωπος ακολουθούσε προδιαγεγραμμένη πορεία. Η ζωή θα ήταν μια άνοστη κρύα σούπα, μια ισόβια καταδίκη.

Η «δική» μου πολιτική πορεία είναι μια διαρκής μάχη για το καθημερινό αλλά και μια διαρκής μάχη να κατακτήσω ή να διατηρήσω το «αυτονόητο» γιατί το αυτονόητο είναι μια αυταπάτη. Δεν υπάρχει ή είναι τόσο υποκειμενική έννοια που απαιτείται να επανορίζεται και επανεπιβεβαιώνεται καθημερινά.

 Έχοντας δηλώσει τα παραπάνω, τοποθετώ τον εαυτό μου σε σχέση με τα τεκταινόμενα «στην πλατεία». Η αγανάκτηση δεν είναι επανάσταση. Δεν μπορεί να είναι επανάσταση κι όσοι έτσι την βαφτίζουν, επιθυμία εκφράζουν παρά πραγματικότητα. Επιθυμία να τοποθετηθούν με έντονο τρόπο στην ιστορία εν τη γενέσει της. Η αγανάκτηση δεν είναι θέση αλλά αντίθεση. Βέβαια, στην εξέλιξη της υπόθεσης θα βρεθούν πολλοί οι οποίοι θα προσπαθήσουν να την κάνουν θέση.  Αυτό δεν είναι κακό. Κακό γίνεται από τη στιγμή που, αντί να αναζητηθεί το κοινό πολλαπλάσιο υιοθετείται ο κοινός διαιρέτης ως πρακτική.

 

Η «πλατεία» σήμερα είναι μήτρα στην οποία κυοφορείται ένα αύριο αλλά και ανοιχτό εργαστήρι δοκιμής μεταλλάξεων και δεξαμενή αλίευσης ψήφων. Ο καθένας έχει επιλογή ή να βουτήξει στη γνώση ή να καταλήξει στο «τηγάνι» του επιτήδειου. Και, καλά, οι μεγαλύτεροι έχουμε την εμπειρία, ο νέος πως να ξεχωρίσει τον Χαλβαντζή, τον Λαλιώτη, τον Λαφαζάνη ή τον Τατούλη του αύριο – τους κλώνους δηλαδή του αποτυχημένου συστήματος που φροντίζουν την αναπαραγωγή τους - από αυτόν που πραγματικά πρεσβεύει το άλλο, το διαφορετικό, το νέο; Δυστυχώς δεν μπορεί. Δυστυχέστερα, ακολουθεί τον Χαλβαντζή με την παρέα του και περιφρονεί τον «άλλον». Για να εκπληρωθεί το ρηθέν ότι η μόνη μάχη που δεν τελειώνει ποτέ είναι για το αυτονόητο.

Στα παιδιά μου λέω να προσέχουν δυο φορές ό,τι τους χαϊδεύει τ’ αυτιά γιατί σχεδόν πάντα απέχει πολύ απ’ την αλήθεια. Την ίδια συμβουλή δίνω και σ’ εσάς.

Στην πορεία της μεταπολίτευσης, οι άνθρωποι που θέλουμε να αυτοαποκαλούμαστε προοδευτικοί σε πολλές από τις διασταυρώσεις που σταθήκαμε, πήραμε το λάθος δρόμο. Είναι ανάγκη τώρα να γυρίσουμε πίσω, να πιάσουμε το κουβάρι απ΄την αρχή, να ενώσουμε τα κομμάτια, να συμπληρώσουμε τις εικόνες, να ξαναβρούμε το δρόμο. Να τιμήσουμε το σεβασμό που απορρίψαμε σε κάποιο σταυροδρόμι. Να επανακαθορίσουμε τα δικαιώματα και υποχρεώσεις μας απέναντι στην πολιτεία και τους συμπολίτες μας. Να αξιώσουμε τους νόμους, την πατρίδα, τους θεσμούς και τις δομές. Να δώσουμε το νόημά τους σε λέξεις όπως «συμμετοχή», «ευθύνη», «έλεγχος» και «αξιολόγηση».

Αν δεν το κάνουμε τώρα, το πιθανότερο είναι να ξαναπέσουμε στον ατέρμονα κύκλο φαρσών της ιστορίας που επανέρχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.

---

[i] Συνθέτης και τραγουδιστής του θρυλικού συγκροτήματος των Jethro Tull. Ο αναφερόμενος στίχος είναι από το ομώνυμο τραγούδι του άλμπουμ Too Old to Rock ‘n Roll, Too Young to Die (Πολύ μεγάλος για ροκ εν ρολλ, πολύ μικρός για να πεθάνω)