Φέτα: ευλογία και κατάρα

Νέα Λεύκη Λάρισας: ρέμα τυρόγαλου

Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΛΟΓΑΚ, το έτος 2009 στη Θεσσαλία παρήχθησαν 31.316 τόνοι φέτας, σχεδόν το ένα τρίτο της συνολικής παραγωγής της χώρας. Με χονδρική τιμή πώλησης κατ’ ελάχιστο  4.000 € ανά τόνο, το εισόδημα που εισέρρευσε στη Θεσσαλία για το ίδιο έτος, ανέρχεται στα 133.264.000 €. Είναι πασιφανές ότι η φέτα και το αιγοπρόβειο γάλα είναι από τα βασικά προϊόντα στήριξης της τοπικής και εθνικής οικονομίας ειδικά αν σκεφθεί κανείς ότι μεγάλο μέρος των εσόδων αυτών προέρχονται από εξαγωγές.

Τα παραπάνω έσοδα είναι μέρος μόνο του συνολικού ετήσιου τζίρου από την βιομηχανία γάλακτος, καθώς δεν περιλαμβάνεται το αγελαδινό γάλα, αλλά τυριά αιγοπρόβειου γάλακτος, γιαούρτι κ.λ.π.

Αυτή είναι η βιτρίνα. Γυαλιστερή και θαυμαστή. Με τι κόστος όμως εισρέουν τα παραπάνω χρήματα στην Θεσσαλία;

Ας πάρουμε πάλι μόνο τη φέτα. Για την παραγωγή 31.316 τόνων φέτας απαιτείται, σύμφωνα με την βιβλιογραφία, η χρήση 104.387 τόνων αιγοπρόβειου γάλακτος. Η υπόλοιπη ποσότητα, δηλαδή 73.071 τόνοι είναι το τυρόγαλα. Προσοχή: στην ποσότητα αυτή δεν συνυπολογίζονται τα νερά πλύσης. Σύμφωνα με άλλες πηγές, το τυρόγαλα ανέρχεται στο 85-90 % του εισερχομένου γάλακτος, αλλά εμείς ας χρησιμοποιήσουμε το καλό σενάριο.

Η εκτιμώμενη, λοιπόν, ποσότητα τυρογάλακτος που παράγεται στη Θεσσαλία μόνο από τη γραμμή παραγωγής φέτας ανέρχεται σε περίπου 73.000.000 λίτρα ετησίως.

Σύμφωνα πάλι με την βιβλιογραφία, το τυρόγαλο που διατίθεται ως υγρό απόβλητο έχει οργανικό ρυπαντικό φορτίο της τάξης των 35.000 mg/lt BOD₅.

Το ρυπαντικό φορτίο που περιέχεται στα αστικά λύματα κυμαίνεται από 150 έως 350 mg/lt BOD₅. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν πάρουμε τη χειρότερη ποιότητα αστικών λυμάτων, το τυρόγαλα είναι εκατό (100) φορές πιο επιβλαβές για το περιβάλλον.

Ας προχωρήσουμε λίγο παραπέρα. Είπαμε ότι παράγονται στη Θεσσαλία 73.000.000 λίτρα τυρογάλακτος ετησίως μόνο από τη φέτα. Επειδή το κάθε λίτρο «εμπεριέχει» ρυπαντικό φορτίο 35.000 mg, το συνολικό φορτίο θα είναι 73.000.000 x 35.000 = 2.555.000.000.000 mg BOD₅.

Έχουμε ήδη πει ότι στα αστικά λύματα έχουμε 350 mg/lt BOD5. Αυτό σημαίνει ότι η ποσότητα 2.555.000.000.000 mg BOD₅ αντιστοιχεί σε 7.300.000.000 λίτρα αστικά λύματα.  Αν δεχτούμε ότι κάθε άτομο καταναλώνει 160 λίτρα νερό την ημέρα, τότε η παραπάνω ποσότητα αστικών λυμάτων αντιστοιχεί στην ετήσια παραγωγή μιας πόλης 125.000 κατοίκων.

Φαλάνη Λάρισας:  Λίμνη τυρόγαλου στην ζώνη του Πηνειού

Με απλά λόγια, σε καθημερινή βάση, τα τυροκομεία της περιοχής της Θεσσαλίας και μόνο από την παραγωγή φέτας, τροφοδοτούν το περιβάλλον με όσα λύματα θα παρήγαγε μια πόλη εκατόν εικοσιπέντε χιλιάδων (125.000)  κατοίκων.  Αν είναι αλήθεια πληροφορίες που ανεβάζουν την παραγωγή τυρογάλακτος από όλες τις γραμμές παραγωγής της βιομηχανίας επεξεργασίας γάλακτος στη Θεσσαλία σε 600.000 τόνους ετησίως, τότε θα  μιλάμε για ισοδύναμα απόβλητα πόλης 1.027.397 κατοίκων!!!

Φυσικά, θεωρίες ότι το τυρόγαλα διοχετεύεται στις χοιροτροφικές μονάδες της περιοχής ηχούν στους γνωρίζοντες μόνο σαν κακόηχο αστείο.Ακόμα πιο κακόηχο είναι το αστείο περί λειτουργίας εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων εντός των τυροκομείων.