Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

Η επένδυση κόντρα στη λογική.


Μια από τις προϋποθέσεις προσέλκυσης επενδύσεων είναι το «σταθερό περιβάλλον». Τι σημαίνει σταθερό περιβάλλον; Σταθερή φορολογική πολιτική, σταθερό και απλό νομοθετικό πλαίσιο έκδοσης αδειών,  λογική γραφειοκρατία, σεβασμό στην έννομη τάξη, γρήγορη απόδοση δικαιοσύνης είναι μερικά από τα συστατικά του «σταθερού περιβάλλοντος».
Αυτά είναι μέρος των όσων απαιτεί η επενδυτική αγορά σήμερα από μια χώρα σαν την Ελλάδα για να επενδύσει και να το κάνει με σοβαρότητα και όχι στο πλαίσιο μιας «αρπαχτής» διεθνούς εμβέλειας.
Τα παραπάνω αποτελούν την αλφαβήτα όλων όσων υποστηρίζουν την ανάγκη μεταρρύθμισης της ελληνικής κοινωνίας, την ανάγκη ριζικών αλλαγών στη διοίκηση, τη δικαιοσύνη, τον τρόπο άσκησης της πολιτικής σε όλα τα επίπεδα, της κοινωνικής ηθικής. Φωνές σε όλο το πολιτικό φάσμα, από τις παρυφές της άκρας δεξιάς μέχρι αυτές της κομμουνιστικής αριστεράς μιλούν για εκσυγχρονισμό του ελληνικού κράτους. Εννοούν όμως όλοι το ίδιο όταν μιλούν για μεταρρύθμιση;
Ας πάρουμε για παράδειγμα το αδειοδοτικό πλαίσιο και ας εξετάσουμε την περίπτωση ενός φανταστικού επώνυμου επενδυτή ο οποίος επιθυμούσε την κατασκευή μεγάλης ξενοδοχειακής μονάδας σε κάποιο από τα πολλά νησιά μας. Έρχεται σε επαφή με ελληνικές εταιρείες οι οποίες αναλαμβάνουν να μελετήσουν τη νομοθεσία, να εκπονήσουν το σύνολο των απαιτούμενων μελετών και να διεκπεραιώσουν τη γραφειοκρατία της έκδοσης αδειών. Σε όλη τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, πληροφορούν τον εντολοδόχο για την πρόοδο των εργασιών. Ο επενδυτής, κουβαλάει σχεδόν καθημερινά «στο νησί» μεγαλοεπιχειρηματίες από όλο τον κόσμο και τους ξεναγεί στο χώρο όπου θα γίνει η μονάδα. Ο τοπικός τύπος, φυσικά, βοά για την μεγάλη επένδυση που θα φέρει μιλιούνια τουρίστες, θα γεμίσουν τα εστιατόρια και οι καφετέριες, θα στενάξουν τα σουβενιράδικα και δεν θα μείνει ποδήλατο ξενοίκιαστο. Ενώ οι νηστικοί ονειρεύονται καρβέλια, ως κεραυνός εν αιθρία σκάει η είδηση ότι η γιγαντιαία επένδυση καρκινοβατεί, αν δεν ματαιώνεται, καθώς ανυπέρβλητα νομικά εμπόδια ορθώνονται μπροστά στην επένδυση. Όλως ξαφνικά, αποκαλύπτεται ότι ο προς οικοδόμηση χώρος εφάπτεται περιοχής NATURA 2000, έχει χαρακτηρισθεί ως αγροτική γη υψηλής προτεραιότητας και δεν μπορεί να αλλάξει χρήση τουλάχιστον σε απόσταση 300 μέτρων από το όριο της περιοχής Natura.
Από την «αποκάλυψη» και μετά, αρχίζει ο χορός των πολύχρωμων παπαγάλων να κρώζει δεξιά, αριστερά αλλά και μπροστά – βεβαίως – περί της ανοησίας του Ελληνικού κράτους που διώχνει τους επενδυτές και της βλακείας της υπουργού που πήρε το χρίσμα στο γυμναστήριο. Ως επιχείρημα υπέρ της επένδυσης και κατά της ηλίθιας υπουργού προτάσσεται «η κοινή λογική» η οποία υπαγορεύει ότι αφού χρειάζεσαι επενδύσεις, δεν τις διώχνεις. Φυσικά, στο δικαστήριο του μυαλού όλων, η υπουργός έχει ήδη καταδικασθεί για εσχάτη προδοσία.
Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Καθόλου. Ας τα πάρουμε με τη σειρά ρίχνοντας φως στις λεπτομέρειες. Όταν οι έλληνες συνεργάτες του κ. Επενδυτή μελετούσαν την επένδυση γνώριζαν πολύ καλά ότι η υπό εξέταση περιοχή ήταν χαρακτηρισμένη ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας και ότι γειτονεύει με περιοχή natura. Αν δεν το γνώριζαν, τότε είναι άχρηστοι και αυτοί και ο επενδυτής που δεν ξέρει να επιλέγει συνεργάτες και τέτοιους επενδυτές, που προφανώς κάνουν αρπαχτή, δεν τους έχει ανάγκη ο τόπος. Γατί τότε, αν και γνώριζαν το νόμο οι μελετητές και ο επενδυτής προχώρησαν τα σχέδιά τους; Μα ακριβώς επειδή γνώριζαν ότι έχουν να κάνουν με ένα διεφθαρμένο κράτος, με μια εξαγοράσιμη δημόσια διοίκηση, με μια μπανανία στην καρδιά της Ευρώπης, και αδιαφορώντας για το νόμο, προχώρησαν στην προεργασία. Ήλπιζαν ότι με μερικές χάντρες και λίγα καθρεφτάκια, οι ιθαγενείς θα έβαζαν τις κατάλληλες υπογραφές και όλα θα ήταν όμορφα. Βρέθηκε όμως η κυρία του γυμναστηρίου και δεν ενέδωσε μπροστά στο χρήμα. Είπε και έκανε το προφανές: κύριοι είστε παράνομοι. Μπορεί και να μην είπε τίποτα. Μπορεί απλά να τους παρέπεμψε όλους στο νόμο. Σημασία έχει το αποτέλεσμα. Επενδυτές σαν τον συγκεκριμένο αλλά και συνεργάτες σαν τους δικούς του, ΔΕΝ τους έχει ανάγκη ο τόπος. Όπως δεν έχει ανάγκη και πολιτικούς οι οποίοι επ’ αμοιβή ή επ΄ ανταλλάγματι μερικές ψήφους θα ήταν πρόθυμοι να παρακάμψουν το νόμο προς χάρη ενός ακόμη …εβδομηντάστερου ξενοδοχείου. Όπως τέλος δεν έχει ανάγκη και νεοραγιαδισμούς κεφαλαιολιγούρηδων, οι οποίοι είναι πρόθυμοι να δηλώσουν ότι ο νόμος μπροστά στο χρήμα είναι λεπτομέρεια που μπορεί να παρακαμφθεί. Σους τελευταίους έχω να πω ότι ο επενδυτής ή ο σοβαρός επιχειρηματίας απαιτεί σταθερότητα και σεβασμό στο νόμο. Δεν το νοιάζει πόσο αυστηρός είναι ο νόμος αλλά τον ενδιαφέρει να ισχύει πάντα και προς κάθε κατεύθυνση ώστε, αν παραστεί ανάγκη να τον επικαλεστεί ή να προσφύγει σε αυτόν να γνωρίζει ότι μπορεί να δικαιωθεί.
Η κάθε πράξη αξιώνεται ή απαξιώνεται ηθικά και πολιτικά από την κοινωνία. Η κοινωνία όμως ακολουθεί ταγούς, διαμορφωτές γνώμης. Η Υπουργός αποπέμφθηκε εν καιρώ, ίσως και για παρόμοιες αποφάσεις. Κάποιοι στο μακρινό νησί που επρόκειτο να γίνει τουριστικός παράδεισος νοιώθουν δικαιωμένοι αλλά απογοητευμένοι. Άλλοι μακριά, στην πρωτεύουσα, σχεδόν δυο χρόνια μετά το συμβάν, χτίζουν πολιτικές καριέρες σε έωλα παραδείγματα. Χρησιμοποιούν ιστορίες σαν αυτή ενός φανταστικού νησιού για να μας πείσουν ότι οι πολιτικοί είναι ανόητοι και επικίνδυνοι. Δεν αντιλέγω ότι υπάρχουν τέτοιοι. Ίσως μάλιστα να είναι η πλειοψηφία Δικαιολογούνται όμως κάποιοι να στρεβλώνουν την ιστορία απλά για να κατηγορήσουν την πολιτική; Δικαιούνται να στέλνουν  μηνύματα ανυπακοής στο νόμο στο όνομα της προσέλκυσης επενδύσεων;  Τέλος, αυτό το το κάνουν αφελώς ή μετά λόγου γνώσεως;
Αν το κάνουν μετά λόγου γνώσεως, είναι επικίνδυνοι και πρέπει όχι απλώς να καταγγελθούν αλλά να οδηγηθούν στη χλεύη του λαού. Αν όμως η αφέλεια τους οδηγεί σε τέτοιες ρητορικές επιλογές, τότε οφείλουν να ωριμάσουν. Σε ερασιτέχνες με καλές προθέσεις δεν θα εμπιστευόταν κανείς τις τύχες μιας χώρας. Η ιστορία εξ άλλου είναι γεμάτη με παραδείγματα τεράστιων καταστροφών που προκλήθηκαν από ανθρώπους καλών προθέσεων.
Καλοπροαίρετα ημέτερος, ...

Τρίτη 20 Μαρτίου 2012

Καταναλώνοντας Πατάτες


Λίγες δεκαετίες πριν, ο κ. Χ, έντιμος πολίτης της Αλφαχώρας ξεκίνησε μια επιχείρηση, ένα μαγαζάκι στο κέντρο μιας μικρής πόλης.  Μεθοδικός, δουλευτής και έξυπνος καθώς ήταν, έκανε τα μαγαζιά του 2,3,4 και συνέχιζε να τα αυξάνει μέχρι που κατέληξε ένα περίπου χρόνο πριν, μετά από εξαγορές ή επεκτάσεις να είναι ιδιοκτήτης 6.000 καταστημάτων στην Αλφαχώρα και  άλλων τόσων στις γειτονικές χώρες.
Θα μπορούσε ο επιχειρηματίας αυτός να συνεχίσει να επεκτείνεται, να αυξάνει ίσως τα κέρδη του ή απλά να απολαμβάνει τον πλούτο που είχε συσσωρεύσει. Θα μπορούσε. Ήταν όμως άπληστος. Εκμεταλλευόμενος μια διάταξη στη νομοθεσία της χώρας του, η οποία επιτρέπει τη λειτουργία γραφείων ενοικίασης εργαζομένων, δημιούργησε μια τέτοια και αφού απέλυσε όλους τους εργαζόμενους στα καταστήματά του, τους προσέλαβε στην νεοϊδρυθείσα εταιρεία του με χαμηλότερο μισθό και μετά τους νοίκιασε στα καταστήματά του. Λαμπρή ιδέα, θα σκέφτηκε καθώς ίσως να εξοικονόμησε μερικά εκατομμύρια το χρόνο. Δεν είχε κάνει τίποτα παράνομο, καθώς ο Νόμος του το επέτρεπε.
Στην Αλφαχώρα όμως οι κάτοικοι γνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα στο «επιτρέπω» και «επιβάλλω». Γνωρίζουν επίσης ότι η κοινωνία και οι συλλογικότητές της έχουν υποχρέωση να προστατεύσουν τα μέλη τους απέναντι στις αυθαιρεσίες από όπου κι αν προέρχονται. Γνωρίζουν  τέλος ότι καλός καταναλωτής είναι ο ενημερωμένος καταναλωτής. Στην  Αλφαχώρα έχει κατακτηθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις καταναλωτικές του οργανώσεις. Οι οργανώσεις από τη μεριά τους, γνωρίζουν ότι αφού απευθύνονται σε όλους,  δεν μπορεί να χρησιμοποιούν το κομματικό τους λεξιλόγιο ούτε να «παίζουν» καλυμμένα ή απροκάλυπτα το παιχνίδι κάποιων πολιτικών πατρόνων. Τέλος, στην Αλφαχώρα οι καταναλωτικές – αλλά και άλλες – οργανώσεις δεν είναι κομματικά υποκαταστήματα.
Στην Αλφαχώρα λοιπόν αφού έγινε γνωστό και τεκμηριώθηκε το γεγονός της υπενοικίασης των εργαζομένων, τα μέλη των καταναλωτικών οργανώσεων αποφάσισαν να κάνουν μποϊκοτάζ στα καταστήματα του κ. Χ. Δεν χρειάστηκε περισσότερος από 1 χρόνο μέχρι και τα 6.000 καταστήματά του να γονατίσουν από τη ραγδαία μείωση του τζίρου τους.
Δεν έμαθα τι κάνει σήμερα ο κ. Χ Δεν ενδιαφέρει. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η εμπειρία από τέτοιες ενέργειες. Αυτό που ενδιαφέρει είναι ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων μια απλή εκστρατεία ενημέρωσης έχει καλύτερο αποτέλεσμα από θορυβώδεις εκδηλώσεις.  Δεν χρειάστηκε καν να συμπεριληφθούν φράσεις όπως «το ανάλγητο διεθνές κεφάλαιο και οι ντόπιοι εκφραστές του σε πλήρη συνεργασία με την ντόπια κυβέρνηση ης πλουτοκρατίας, οδήγησαν χιλιάδες συμπατριώτες μας στην εξαθλίωση»  γιατί τέτοια γλώσσα μειώνει και την διεισδυτικότητα στην κοινωνία και την αποτελεσματικότητα της όποιας ενέργειας.
Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να οργανωθεί και σε άλλες χώρες που έχω υπόψη μου, όπου σε εφαρμογή νομοθεσίας η οποία επιτρέπει τη μείωση μισθών, πολλοί θα σπεύσουν να εφαρμόσουν το νόμο χωρίς όμως η οικονομική κατάσταση της εταιρείας να επιβάλλει τη λήψη τέτοιων μέτρων. Ένα σοβαρό καταναλωτικό κίνημα, θα εύρισκε τον τρόπο να συντάξει μια δίκαιη κατάσταση όλων των εργοδοτών οι οποίοι αδικαιολόγητα προχώρησαν στη μείωση μισθών. Αν το έκανε σωστά, δίκαια, και προφανώς ακομμάτιστα, τότε είμαι βέβαιος ότι θα το έκανε και αποτελεσματικά.
Γιατί να σταματήσει όμως εκεί;  Μια τέτοια καταναλωτική οργάνωση, θα είχε τη δύναμη να επιβάλλει την ανάρτηση μικρών κειμένων δίπλα σε κάθε προϊόν στο ράφι κάθε μαγαζιού, μαζί με το καρτελάκι της τιμής όπου να αναφέρεται η ποικιλία, η ποιότητα και η τιμή του προϊόντος καθώς και άλλες πληροφορίες.  Ποικιλίες πατάτας, ια παράδειγμα, υπάρχουν πολλές. Η τιμή διαφοροποιείται ανάλογα με την ποικιλία και την ποιότητα. Στους πάγκους όμως των καταστημάτων εγώ τη μόνη διαφοροποίηση που συνάντησα ήταν ως προς την χώρα ή την περιφέρεια προέλευσης.  Αυτό όμως δεν μου δίνει κανένα περιθώριο σύγκρισης.
Ένα σωστό καταναλωτικό κίνημα, πρέπει να φροντίζει για την έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση των μελών του σε ζητήματα καλής πρακτικής των εταιρειών: πληρώνουν δηλαδή φόρους; ασφαλιστικές εισφορές;  τηρούν τους κανόνες ασφάλειας; Αντιμετωπίζουν με τον ίδιο τρόπο γυναίκες και άντρες εργαζόμενους; Κάνουν διακρίσεις ανάλογα με το φύλλο ή τη φυλή, τη θρησκεία, τις πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις; Χρησιμοποιούν παιδική εργασία; Ελέγχουν την ποιότητα των πρώτων υλών τους; Σέβονται το περιβάλλον;
Ένα σωστό καταναλωτικό κίνημα πρέπει να έχει τη δυνατότητα παρεμβαίνοντας να διορθώνει περιπτώσεις αισχροκέρδειας ή στρεβλής λειτουργίας της αγοράς. Να επιβάλλει ποιοτικά πρότυπα στην επιλογή των προϊόντων, ή να καθιερώσει το ίδιο σήμανση ποιότητας και καλής τιμής.
Ένα σωστό καταναλωτικό κίνημα πρέπει να γνωρίζει ότι η δική του δουλειά δεν είναι ανταγωνιστική απέναντι «στο κράτος» ή στις επιχειρήσεις. Δεν υπάρχουν σχέσεις αντιπαλότητας απλά διακριτοί ρόλοι. Οι πολίτες επιβάλλουν κανόνες καλής πρακτικής και ελέγχουν την εφαρμογή τους. Οι κανόνες καλής πρακτικής δεν έχουν ισχύ νόμου και φυσικά, πολλές φορές, μπορεί να διαφέρουν από τους νόμους. Το κράτος ελέγχει την εφαρμογή των νόμων από όλους και οι επιχειρήσεις οφείλουν να υπακούν στους νόμους και να προσαρμόζονται στην κοινωνική ηθική.     
Αν τα παραπάνω γίνουν κατανοητά τότε το «κίνημα της πατάτας» θα εξελιχθεί σε σοβαρό καταναλωτικό κίνημα. Διαφορετικά, σε πατάτα. 

Τρίτη 13 Μαρτίου 2012

Σκέψου! ακούς;


Κούνησες πλαστικά σημαιάκια με τόση θέρμη ώστε απέκτησες πρόβλημα στον ώμο σου
Φώναξες συνθήματα τόσο δυνατά που ακόμα πονάει  λαιμός σου.
Ντύθηκες καραγκιόζης με μπλε, πράσινα, κόκκινα καπέλα, σημαίες-μπέρτες, κασκόλ και πολλές φορές έβαψες και το πρόσωπό σου.
Όργωσες την Ελλάδα πίσω από τον αρχηγό ή το Νομό σου, πίσω από τον βουλευτή.
Πέταξες τόνους φέιγ βολάν γυρνώντας την πόλη με το αυτοκίνητό σου.
Έχεις κολλήσει χιλιάδες αφίσες κι έχει κρεμάσει δεκάδες πανό σε κάθε είδους επιφάνεια, δέντρα, κολώνες κλπ.
Πλακώθηκες στο ξύλο με «τους άλλους» για να περιφρουρήσεις μιαν αφίσα!
Σταύρωσες ψηφοδέλτια και σάλιωσες τόσους φακέλους που αν σου κολλούσαν ένσημα θα είχες πάρει 3 συντάξεις. Πλήρεις.
Πούλησες πιεστικά τόσα κουπόνια σε σημείο οι φίλοι σου να κρύβονται όταν σε βλέπανε.
Πλήρωσες από την τσέπη σου τόσα «μπλοκάκια» εισφοράς σε σημείο να χάνεσαι δυο μήνες από την πιάτσα. Ούτε για καφέ…
Ξόδεψες  χιλιάδες ώρες από τη ζωή σου σε ανούσιες συνελεύσεις όπου έπρεπε να ακούς και τις σάχλες των «γραβατομένων».
Έκανες το σπίτι σου χώρο συγκεντρώσεων όπου τάιζες και πότιζες μισό λόχο για να κάνεις το χατίρι στο Λαλάκη που ήθελε να μαζέψει ψήφους.
Αναγκάστηκες να παρακαλέσεις ανθρώπους να μεσολαβήσουν για τα αυτονόητα.
Δέχτηκες προσβολές, ταπεινώσεις, ύβρεις.
Κάθε φορά που άλλαζαν τα πρόσωπα νόμιζες ότι άλλαζε και η μοίρα συ και ξεκινούσες πάλι από την αρχή τον ίδιο κύκλο τα σάχλας.
Έμαθες τα παιδιά σου να κάνουν ακριβώς το ίδιο μ’ εσένα: τα έκανες οπαδούς προσώπων και κομμάτων. Φυσικά, αυτά έγιναν χειρότερα από εσένα.
Έμαθες να ψηφίζεις άχρηστους αλλά ευχάριστους.
Δέχθηκες να γίνεις πρόβατο στα κοπάδια του κάθε πολιτικού – τσέλιγκα.
Ψήφιζες ό,τι και όποιον  σου έλεγε ο τοπικός κομματάρχης. Στην αρχή σου έλεγαν «εντολή από τα κεντρικά». Αργότερα δεν σου έδιναν καν εξήγηση. Στο τέλος χαράμισες τόσο τη ζωή σου που αν δεν σου έλεγαν τι ή ποιόν να ψηφίσεις, πήγαινες και τους ρωτούσες.
Μετά από κάθε εκλογή, τους έβριζες και πριν από κάθε εκλογή τους χειροκροτούσες. Στην εκλογή, απλά τους ψήφιζες.
Απογοητεύτηκες τόσες φορές, έβρισες άλλες τόσες, έφυγες πολλές και πάντα ήσουν «εκεί» γι’ αυτούς.
Έχεις πάψει πια να μετράς τις υποσχέσεις που σου έχουν δώσει είτε προσωπικά είτε σαν μέρος «του λαού».
Έχεις εξευτελιστεί πάμπολλες φορές πηγαίνοντας να δεις «τον Τάσο» στο υπουργείο, τον «Τάσο» που εκλέχτηκε με τα λεφτά σου, το τρέξιμό σου και την εθελοντική σου δουλειά και ήσουν αναγκασμένος να περιμένεις τόσες ώρες ώστε οι «σύμβουλοι» του Τάσου να σε νομίζουν μέρος της επίπλωσης.
Έχεις αναγκαστεί να «γλείψεις» ανθρώπους πολλές σκάλες κατώτερούς σου απλά γιατί κατείχαν κομματική θέση.

Τώρα έρχονται Εκλογές.
Πιθανά, την ώρα που θα ρίχνεις στην κάλπη το ψηφοδέλτιο, να ακούς το τρίξιμο της χώρας που καταρρέει. Τι θα κάνεις;
Να ξέρεις ότι ο τρόπος που μέχρι σήμερα χρησιμοποίησες το ιερό σου δικαίωμα, το υπέρτατο όπλο σου, την ψήφο σου είναι μέρος του προβλήματος. Είναι το κλειδί που άνοιγε λίγο - λίγο την πόρτα στην καταστροφή. Είσαι συνένοχος.
Έχεις μια ευκαιρία να επανορθώσεις. Μια ευκαιρία να αποδείξεις ότι μπορείς ακόμα να γίνεις μέρος της λύσης. Ακούς; Έχεις μια ευκαιρία
Δεν σου το λέω εγώ, τα παιδιά σου, γεννημένα  ή αγέννητα σε παρακαλάνε. Οι φίλοι σου στο ζητούν. Οι γονείς σου. Η Πατρίδα σου.
Σκέψου, ακούς;

Κυριακή 11 Μαρτίου 2012

Πρώτη εντύπωση, άριστη


Δημιουργία Ξανά
Είμαι ειλικρινής: πήγαινα να μαζέψω επιχειρήματα εναντίον τους.  Όντας παιδί του πολιτικού συστήματος που κυβερνά την Ελλάδα, μου ήταν εξαιρετικά δύσκολο να αποδεχτώ ότι μπορεί να υπάρχει σοβαρός πολιτικός λόγος εκτός των κλασσικών κομματικοπολιτικών γραμμών. Πόσο μάλλον αυτός ο λόγος να τολμά έστω να σκέφτεται τη δημιουργία κόμματος και μάλιστα χωρίς την παρουσία έστω ενός αναγνωρίσιμου πολιτικού ή ενός εν ενεργεία ή μη βουλευτή.
Είχα ήδη μελετήσει τις θέσεις τους, είχα σχεδόν με ευλάβεια, εντοπίσει τις αδυναμίες ή τα λάθη τους και ήμουν έτοιμος να τους κατατροπώσω. Και είχαν – έχουν - λάθη οι θέσεις τους, έχουν αδυναμίες, έχουν κενά. Έφτασα νωρίτερα, και σαν κουτσομπόλα, σχολίαζα τις οργανωτικές τους αδυναμίες (μπάχαλο τα κάνανε), το μέγεθος της αίθουσας (σιγά μην την γεμίσουν), τους συμμετέχοντες (ρε συ, ούτε ένας γνωστός).
Ύστερα, μπήκαμε στην αίθουσα και κάποια στιγμή ξεκίνησε η «ιδρυτική συνδιάσκεψη».  Ο πρώτος ομιλητής, πολύ κοντά στο γνωστό στυλ του ξερόλα πολιτικάντη, του φωνακλά, με τις χειρονομίες με ικανοποίησε απόλυτα: «ίδιοι μωρέ είναι, γιατί να πάρω το δήθεν όταν έχω το γνήσιο»; σκέφθηκα.
Από εκεί και μετά, καθηλώθηκα. Ένας - ένας, οι επόμενοι ομιλητές έκαναν τα μαγικά τους, άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο και η αίθουσα γέμιζε πάθος, ένταση, χαρά, ορμή. Στέλιος Σταυρίδης, Χάρης Οικονομόπουλος, Θανάσης Μαυρίδης. Ώσπου ήρθε η ώρα του κ. Τζήμερου που σε πάμπολλες περιπτώσεις απογείωσε το κοινό, κοντά στα χίλια άτομα. Δεν μίλησε επιτηδευμένα αλλά μίλησε στην καρδιά του ακροατηρίου, μίλησε τη γλώσσα της αλήθειας, τη γλώσσα της λογικής. Δεν ήταν ευχάριστος, όχι. Ενέπνεε όμως εμπιστοσύνη γιατί ήταν αληθινός, ήταν ειλικρινής, είχε το πάθος αυτού που θέλει να πετύχει και ξέρει πως θα το κάνει. Συνέλαβα τον εαυτό μου να χειροκροτεί όχι λίγες φορές και άλλες τόσες γύρισα επιδοκιμαστικά προς τον διπλανό μου. Άλλες τόσες φορές συνέλαβα τον εαυτό μου να χολώνεται, όχι επειδή αυτά που άκουγα ήταν αναληθή αλλά επειδή ήταν κρίσεις ανθρώπων που μέχρι πρόσφατα ψήφιζα. Αλήθεια, χρειάσθηκε κουράγιο να αντέξω την αποδόμηση. Πολλές φορές προσπάθησα να επιστρατεύσω αντιρρήσεις αλλά δεν βρήκα μέσα μου ένα επιχείρημα υπεράσπισης και, πιστέψτε με, έψαξα.
Ο Θάνος Τζήμερος  με κέρδισε, το παραδέχομαι. Τον πίστεψα κι αυτό του το πιστώνω. Πήγα εκεί προκατειλημμένος εναντίον τους και έφυγα αισιοδοξώντας ότι σε αυτό το σάπιο σκηνικό υπάρχουν φωνές και άνθρωποι που μπορούν και θέλουν να δουλέψουν, άνθρωποι που έχουν ως όπλα τον ενθουσιασμό τους, την πίστη τους σε αυτό που κάνουν και στην επιτυχία, την λογική τους. Άνθρωποι που ευαγγελίζονται τα αυτονόητα, πραγματιστές και οραματιστές ταυτόχρονα.
Βέβαια έχουν πολύ δρόμο ακόμα να κάνουν μέχρι να φτάσουν στο σημείο να ζητούν με αξιώσεις την ψήφο του λαού. Έχουν πολύ δρόμο αλλά ελάχιστο χρόνο μπροστά τους και πρέπει να βιαστούν. Στον λίγο αυτό χρόνο οφείλουν να διορθώσουν τα λάθη τους και να φροντίσουν να μην κάνουν νέα. Τουλάχιστον να μην κάνουν πολλά ή ουσιώδη.
Δεν περιμένω ούτε επιθυμώ να ταυτιστώ με όλες τις θέσεις τους ούτε με όλα τα μέλη ή στελέχη τους. Εξ άλλου δημοκρατία είναι η σύνθεση απόψεων μέσα από τον διάλογο και όχι η κατάκτηση της ομοιομορφίας. Περιμένω απλά να βρίσκω αυτιά έτοιμα να ακούσουν και μυαλά πρόθυμα να δεχτούν αλλαγές και νέες ιδέες. Δεν θέλω να συμφωνήσω σε όλα, αρκεί που ταυτίζομαι σε βασικά. Δηλώνω ότι είμαι πρόθυμος να βοηθήσω όπου και όπως μπορώ και για όσο χρονικό διάστημα τα χνώτα μας ταιριάζουν.  Ελπίζω να τα καταφέρουν, να τα καταφέρουμε,  όχι για να ικανοποιηθώ εγώ, δεν πρόκειται να απογοητευτώ, ξέρω τα όρια του καθενός ανθρώπου και του κάθε εγχειρήματος – και τα δικά μου φυσικά. Ελπίζω να τα καταφέρουν γιατί το χρειαζόμαστε.
Καλοτάξιδη Δημιουργία. 

Στάδιο Πολέμου και Αντιπαλότητας

Από τη στιγμή που ο κ. Παπουτσής δεν συγκέντρωσε τις απαιτούμενες από το καταστατικό υπογραφές προκειμένου να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος του κόμματός του, με βάση ποια λογική έστω συζητήθηκε η πιθανότητα να παρακαμφθεί το καταστατικό προκειμένου να είναι υποψήφιος;
Τι μάθημα αλήθεια δίνει στην κοινωνία μια τέτοια στάση ενός κόμματος; Τι εισπράττει ο απλός πολίτης όταν βλέπει ότι ένας κανονισμός δεν ισχύει πάντα και απέναντι σε όλους; Πως θα τον καλέσεις αύριο, ΣΗΜΕΡΑ αυτόν τον πολίτη να σεβαστεί έναν νόμο, έναν κανονισμό, μια διάταξη, έναν ηθικό κανόνα; Τι επιχείρημα θα του αντιτείνεις όταν σου πει «ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ» ή ότι ο ΧΙ νόμος δεν θα εφαρμοσθεί ποτέ;
Τι ηθικό ανάστημα έχει ένας επί μακρόν υπουργός ο οποίος ζητάει να μην ισχύσει για προσωπικό του όφελος ένας κανονισμός; Θα είναι αυτός ο άνθρωπος υποψήφιος βουλευτής; Και θα ψηφιστεί; Αυτός, η προσωποποίηση της κρίσης;
Αντιτείνουν πολλοί ότι ο κ. Παπουτσής δεν συγκέντρωσε τον απαραίτητο αριθμό ψήφων επειδή τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου υπέκυψαν στις αφόρητες πιέσεις της πλευράς Βενιζέλου. Αν αυτό ισχύει έστω και στο ελάχιστο, αν δηλαδή το ανώτερο όργανο του ΠΑΣΟΚ είναι ευάλωτο σε πιέσεις και αποφασίζει όχι με ελεύθερη βούληση αλλά με βάση τη ένταση των πιέσεων που ασκούν άλλοι πάνω του, τότε το κόμμα αυτό είναι επικίνδυνο για τη χώρα και θα πρέπει να αυτοδιαλυθεί. 
Όλο το σκεπτικό που παρέθεσα δεν έχει να κάνει με το ότι αντιπαθώ τον κ. Παπουτσή και συμπαθώ κάποιον άλλον. Ο κ. Βενιζέλος μου είναι ούτως ή άλλως μη αποδεκτός για λόγους πολιτικής αισθητικής. Δεν περνά δηλαδή το αρχικό κόσκινο της προσωπικής μου διαδικασίας επιλογής. 

Διαβάζω τελευταία τα φλογερά και γεμάτα συναίσθημα λογύδρια ή ολιγόλεξα συνθήματα (γραμμένα ειδικά για τουίτερ και φέισμπουκ) των οπαδών του κ. Γ.Α. Παπανδρέου και χαμογελώ με κατανόηση. Οι μισοί από αυτούς, αφού αδειάσουν τα τελευταία αποθέματα χολής τις επόμενες μέρες θα κάνουν καρπιαίες ασκήσεις προκειμένου να είναι έτοιμοι για τα κομματικά χειροκροτήματα λίαν συντόμως. Οι άλλοι μισοί θα ιδιωτεύσουν περιμένοντας ξανά την ευκαιρία να βρεθεί – και θα βρεθεί – ο αντίπαλος του Βενιζέλου για να επιστρέψουν νικητές. Βέβαια, η ιδεολογία απουσιάζει παντελώς από το σκηνικό. Πρόκειται απλά για μια μάχη προσωπικών μηχανισμών. Πάρα πολλοί από τους λεγόμενους ΓΑΠικούς ήταν έτοιμοι να χειροκροτήσουν τον κ. Παπουτσή, όχι γιατί συμφωνούν με το ιδεολογικό του στίγμα ή διαφωνούν με το ιδεολογικό σίγμα του κ. Βενιζέλου αλλά απλά γιατί είναι αντίπαλος του εχθρού. Ποδόσφαιρο κανονικό δηλαδή. Συγχωρήστε με για την αναφορά μου σε ιδεολογίες. Δεν υπάρχουν πλέον σε αυτό το επίπεδο αντιπαράθεσης. 
Είναι βέβαια εξαιρετικά λυπηρό να «βλέπω» ανθρώπους πραγματικά έξυπνους και αξιόλογους να έχουν εμπλακεί σε μια τέτοια λογική η οποία μπορεί να εκτονώνει αρχέγονα ένστικτα αλλά δεν μπορεί να αποτελεί βάση πάνω στην οποία οικοδομείται μηχανισμός που θα κληθεί ίσως να κυβερνήσει. Ας το σκεφθούν. Ας σκεφθούν αν αυτή η στάση τους συνέβαλε στο να οδηγηθεί η χώρα στα σημερινά της αδιέξοδα.



Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012

Το PSI, η ανάπτυξη και ο Τυχερός Αντώνης



Αν όλα εξελιχθούν ομαλά από εδώ και στο εξής, θα έχουμε εκλογές τέλος Απρίλη ή αρχές Μάη και ο Αντώνης Σαμαράς θα έχει την ευκαιρία να πάρει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Οι δρόμοι που μπορεί να ακολουθήσει είναι τρεις:
1.       Να επιχειρήσει να σχηματίσει μονοκομματική κυβέρνηση, με την κοινοβουλευτική στήριξη του ΠΑΣΟΚ και άλλων κομμάτων, χωρίς να αποκλείω εντελώς την περίπτωση αυτοδυναμίας, η οποία θα διευκόλυνε τα πράγματα και γι’ αυτόν και για το ΠΑΣΟΚ.
2.       Να ζητήσει, και να λάβει, στήριξη από το ΠΑΣΟΚ και ίσως και άλλες κοινοβουλευτικές δυνάμεις ώστε να σχηματιστεί μια κυβέρνηση πολυκομματική με τον ίδιο επικεφαλής και με αναλογική συμμετοχή των άλλων κομμάτων σε αυτή.
3.       Να έλθει σε συνεννόηση με κόμματα ώστε με ευρεία κοινοβουλευτική στήριξη, να αναλάβει μια ολιγομελής κυβέρνηση τεχνοκρατών να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις στο κράτος και τη δικαιοσύνη και να σχεδιάσει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας από εδώ και στο εξής.
Αν και το πιο λογικό θα ήταν το 3ο, το πιο πιθανό να συμβεί ή να επιδιώξει ο Σαμαράς, είναι το σενάριο Νο 1.  Μετά την επιτυχή έκβαση τόσο της διαπραγμάτευσης του δεύτερου πακέτου στήριξης όσο και του PSI αλλά ιδιαίτερα μετά την ψήφιση του 2ου Μνημονίου ο Σαμαράς νοιώθει, και είναι, τυχερός. Με την πλειοψηφία των εφαρμοστικών νόμων να έχουν ψηφιστεί από την παρούσα βουλή, ο ίδιος και η κυβέρνησή του θα έχουν πολύ μικρότερο φορτίο δύσκολών αποφάσεων κυριότερα όμως, και σ’ αυτό ίσως ποντάρει, θα μπορούν να χειριστούν το ζήτημα της ανάπτυξης. Γνωρίζει ότι δεν θα είναι μια εύκολη δουλειά αλλά σίγουρα δεν είναι καταστροφική για πολιτικές καριέρες, όπως ήταν αυτή που ανέλαβε ο κ. Παπανδρέου και η κυβέρνησή του το 2009. Γνωρίζει επίσης ο κ. Σαμαράς ότι θα αναγκαστεί να συγκρουστεί με μερίδα στελεχών του όταν - παράλληλα με τις διαρθρωτικές αλλαγές στο δημόσιο, τη δικαιοσύνη και τα εργατικά – χρειαστεί να προσφύγει σε λύσεις ή πρακτικές για τις οποίες θα κατηγορηθεί εκ των έσω ότι εκχωρεί μέρος της κυριαρχίας του. Γνωρίζει όμως ότι αυτή θα είναι ίσως η μοναδική του ευκαιρία να χρισθεί πρωθυπουργός και δεν πιστεύω ότι είναι διατεθειμένος να τη χάσει.
Τι θα αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές και που στην ουσία θα αναλάβει τις τύχες της χώρας το δεύτερο εξάμηνο του 2012;  Αν το πρόγραμμα δημοσιονομικής πειθαρχίας εφαρμοσθεί σωστά και αν οι μεταρρυθμίσεις που ολοκληρώνονται ή δρομολογούνται, λειτουργήσουν, ελπίζει ότι δεν θα χρειασθούν ιδιαίτερα επώδυνα πρόσθετα μέτρα μέχρι το 2014. Όλα τα παραπάνω, με την προϋπόθεση ότι η χώρα θα δρομολογεί ταυτόχρονα πρωτοβουλίες ώστε να παράξει ικανό προϊόν το οποίο από το 2013 θα της δίνει τη δυνατότητα να καλύψει μέρος των υποχρεώσεών της από τους βραχυπρόθεσμους δανεισμούς.
Οι περισσότεροι από τους τεχνοκράτες οικονομικούς αναλυτές σε όλο τον κόσμο δεν δίνουν καμιά πιθανότητα επιτυχίας στην Ελλάδα για έναν και μόνο λόγο: δεν έχουν εμπιστοσύνη στην ικανότητα της χώρας να καταφέρει τόσα πολλά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα και στο πολιτικό σύστημα ότι θα υπερβεί εαυτόν και  θα οδηγήσει τη χώρα σε αναπτυξιακή πορεία. Το αν έχουν άδικο, θα φανεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Το τι θα πρέπει όμως να γίνει πρέπει να αποφασισθεί τώρα.
Οι αλλαγές στη δημόσια διοίκηση, η μείωση της γραφειοκρατίας, η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης, το σταθερό και αξιοκρατικό φορολογικό σύστημα με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα δρομολογηθούν όπως προβλέπεται από το μνημόνιο 2.  Οι αλλαγές στα εργασιακά επίσης, καθώς και μερικές προς τη σωστή κατεύθυνση μεταρρυθμίσεις στο χώρο της δικαιοσύνης. Επιπρόσθετα, η όποια κυβέρνηση αναλάβει τις τύχες της χώρας υποχρεούται να αποκαταστήσει ένα κλίμα σταθερότητας, νομιμότητας, ηρεμίας και ασφάλειας, πράγματα που έχουν λείψει τον τελευταίο χρόνο και που, ως εικόνα, δυσφημούν τη χώρα και αποτρέπουν μερίδα επενδυτών. Κανείς, για παράδειγμα, δεν θα ήθελε να δει στην πόρτα τα επιχείρησής του καμιά δεκαριά στελέχη πολιτικού κόμματος να εμποδίζουν την διακίνηση εμπορευμάτων απλά και μόνο επειδή η εταιρεία ή η χώρα προέλευσής της είναι στόχος.
Αν όλα τα παραπάνω γίνουν πράξη, απομένουν μια σειρά αποφάσεων, νομοθετημάτων πρωτοβουλιών οι οποίες θα ευνοήσουν την ανάπτυξη. Ανάμεσα σε αυτές, θα μπορούσε να είναι η δημιουργία δύο ή τριών ζωνών με ειδικό φορολογικό καθεστώς σε περιοχές οι οποίες θα πρέπει να επιλεγούν με προσοχή και οι οποίες θα είναι πανέτοιμες να δεχτούν επενδύσεις και η δημιουργία – ή  μετατροπή κάποιας υπάρχουσας σε – επενδυτικής και αναπτυξιακής  τράπεζας η οποία θα αναλάβει αυτό το έργο και μόνο.
 Ανάπτυξη χωρίς σχέδιο και λεφτά χωρίς δεσμεύσεις η Ελλάδα δεν πρόκειται να δει. Το κούρεμα σαν γεγονός, άσχετα με τα τεράστια οφέλη του προς την ελληνική κοινωνία, ήταν και μια μορφή κακής δημοσιότητας: κάποιοι έχασαν τεράστια ποσά, επενδύοντας στην Ελλάδα αι αυτό πρέπει όλοι να το έχουν υπόψη τους σε κάθε τους σχέδιο, ανάλυση ή απόφαση. Επομένως οποιαδήποτε πρόσκληση για επενδύσεις στην Ελλάδα πρέπει να είναι σοβαρή, τεκμηριωμένη, σχεδιασμένη σε βάθος και σε κάθε της λεπτομέρεια. Ένα τέτοιο έργο, του σχεδιασμού δηλαδή της ανάπτυξης, δεν μπορεί και δεν πρέπει να το διεκπεραιώσει κανένας κομματικός μηχανισμός και καμιά δημόσια υπηρεσία.  Ένα τέτοιο έργο πρέπει να ανατεθεί σε κάποια κάποιο εταιρικό σχήμα στο οποίο θα συμμετέχουν ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις συμβούλων ανάπτυξης και  χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί. Αυτό το σχήμα θα πρέπει εντός εξαμήνου να καταθέσει τις προτάσεις του, οι οποίες θα υιοθετηθούν από τν ελληνική κυβέρνηση, το κοινοβούλιο και θα γίνουν στο τέλος το Εθνικό Αναπτυξιακό Σχέδιο. Με βάση ένα τέτοιο, σχεδιασμένο στη λεπτομέρεια, σοβαρό, ρεαλιστικό, με υλοποιήσιμους στόχους και με δεδομένες όλες τις υπόλοιπες αλλαγές, η Ελλάδα θα μπορέσει να προσκαλέσει επενδυτές.
Προσωπικά είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι η συντριπτική πλειοψηφία από τα παραπάνω θα γίνουν πράξη άσχετα με το ποιο κόμμα θα είναι στην κυβέρνηση, και – παρά τα περί του αντιθέτου αναμενόμενα από πολλούς – άσχετα με τον συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο - γιατί απλά πρέπει.