Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

Δώσε κι εμένα μπάρμπα


Ξεκίνησε χθες η Διημερίδα ενημέρωσης δημοσιογράφων Κεντρικής Ελλάδας για το ΕΣΠΑ Χωρικής Ενότητας Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας - Ηπείρου που διοργανώνει η Περιφέρεια Θεσσαλίας. Βουλευτές, νομάρχης, δήμαρχοι βρήκαν ευκαιρία να "ζητήσουν" μερίδιο από την βοήθεια που κατέφθασε με την μορφή τριων Γραμματέων Υπουργείων. Μου θύμισαν την εικόνα εξαθλιωμένων και πεινασμένων που διαγκωνίζονται μπροστά στο φορτηγό που μοιράζει αλεύρι, ρύζι ή ψωμί. Τραγική εικόνα; Ανάλογα πως το βλέπει κανείς. Προσωπικά, έβαλα τα γέλια.
Πραγματικά απορώ πως, με αυτοδιοικητικούς και βουλευτές οι οποίοι αδυνατούν να λειτουργήσουν με άλλη λογική πέραν αυτής της εξυπηρέτησης της εκλογικής πελατείας, του "φαίνεσθαι" και της προσωπικής πολιτικής στρατηγικής, περιμένουμε να υλοποιήσουμε αναπτυξιακό ΕΣΠΑ. Άκουσα βουλευτή, προσωπικά με απογοήτευσε, να μιλά επί δεκαπεντάλεπτο απαριθμώντας γιοφύρια, δρόμους και γυμναστήρια που "πρέπει να χρηματοδοτηθούν". Γιατί "πρέπει"; Μα γιατί έτσι θέλει. Άκουσα αυτοδιοικητικό να "μαλώνει" το κράτος γιατί έδωσε 20 στο γείτονα και 19 σ' αυτόν, άκουσα άλλον να φωνάζει γιατί μαζί με το ψωμί δεν μοιράζουν και χαλβά. Δεν ήταν έκπληξη για μένα και μάλλον για κανέναν. Απλά η διαπίστωση ότι υπάρχει χαώδης απόσταση ανάμεσα στις προθέσεις (μέρους ή όλης) της κυβέρνησης και την ικανότητα υλοποίησης της κοινωνίας, επικυρώθηκε πανηγυρικά. 
Ευχάριστη έκπληξη, οι γραμματείς των υπουργείων. Μπορεί κανείς να τους "χρεώσει" μη πολιτικό λόγο (αν αυτό είναι μειονέκτημα), μπορεί να μιλήσει για επικοινωνιακό έλλειμμα, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν ήταν εκτός θέματος ή δεν προσπάθησαν να χαϊδέψουν αυτιά. Ίσως, μερικές στιγμές, και υπό το βάρος της συνειδητοποίησης της πολιτικής τους θέσης έκαναν άτσαλες προσπάθειες να γίνουν κάτι που δεν είναι, αλλά σε γενικές γραμμές στάθηκαν καλά. 

Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2010

Η Βιοκεράλ βάζει τρικλοποδιές στο ΥΠΕΚΑ;


Η ραγδαία εξέλιξη των γεγονότων γύρω από την δαιδαλώδη υπόθεση που συνηθίσαμε να ονομάζουμε “πετ-κοκ” ή υπόθεση “Βιοκεράλ”, στη Λάρισα, ανέδειξε μια σειρά προβλημάτων που ταλανίζουν την δημόσια διοίκηση και, κατ' επέκταση, την Ελληνική κοινωνία στο σύνολό της. Προβλήματα που απαντώνται σε κάθε βαθμίδα διοίκησης και είτε έχουν να κάνουν με διαφθορά είτε με αδιαφορία είτε με νοοτροπίες, συμβάλλουν αναλογικά στην τελική εικόνα ενός κράτους χωρίς αρχές, χωρίς συντεταγμένη πορεία, χωρίς συνέχεια. Ενός κράτους σε παράλυση άσχετο αν αυτή είναι πραγματική ή όχι.
Στην υπόθεση της “Βιοκεράλ”, αποκαλύφθηκε με εκκωφαντικό τρόπο μια γύμνια που τρομάζει και μάλιστα σε ένα υπουργείο – κλειδί για την επιτυχία ή μη της αναπτυξιακής πορείας της χώρας όταν και αν αυτή ξεκινήσει. Έγραφα στις 20 Οκτώβρη του 2009, σε μια επιστολή μου προς την υπουργό περιβάλλοντος (η οποία μάλλον ποτέ δεν έφτασε στα χέρια της) :
“...Πέρα από τα μεγάλα θέματα που είναι ανοικτά και που πρέπει άμεσα να αντιμετωπίσετε, έχετε και τον γραφειοκρατικό σκόπελο του οριζόντιου και κάθετου προσδιορισμού των αρμοδιοτήτων, του κτιριακού, των αλληλοεπικαλύψεων με άλλες υπηρεσίες και υπουργεία, του επώδυνου χωρισμού από το σιαμαίο μέχρι πρότινος αδελφάκι των Δημοσίων Έργων κ.λ.π. Ούτε ψύλλος στον κόρφο σας, αν μου επιτρέπετε την έκφραση. Δείχνετε όμως ορεξάτη και δυναμική κι αυτό μετράει υπέρ σας.”
Φαίνεται τελικά ότι ο “γραφειοκρατικός” σκόπελος αποδείχτηκε πολύ μεγάλος και η ηγεσία του ΥΠΕΚΑ χτύπησε με δύναμη πάνω του στο κλείσιμο της χρονιάς που πέρασε: 31/12/2009 η Υπουργός υπέγραψε ένα έγγραφο – πιθανότατα ανάμεσα σε πολλά άλλα και μάλλον “τυπικό” θα της είπαν – με το οποίο μια βιομηχανία εντάχθηκε στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου. Κοντολογίς,πιστοποιήθηκε σαν “πράσινη” με την υπογραφή της Υπουργού. Η συγκεκριμένη όμως βιομηχανία έχει κατηγορηθεί πλειστάκις από την τοπική κοινωνία αλλά και από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος για την ακριβώς αντίθετη δράση της. Πριν ακόμη εκπνεύσει ο δεύτερος μήνας του 2010, η εν λόγω βιομηχανία αποσχόλησε την τοπική κοινωνία 2 φορές: την πρώτη όταν αποκαλύφθηκε ότι παραβιάζει – όχι στιγμιαία αλλά τουλάχιστον επί ένα δεκάμηνο – αρκετούς από τους όρους λειτουργίας της, αποθηκεύοντας στην ύπαιθρο τεράστιες ποσότητες ξηρής λυματολάσπης και πετ-κοκ και μάλιστα πολύ κοντά (80 μέτρα) σε συσκευαστήριο τροφίμων. Τη δεύτερη, ύστερα από πυρκαϊα που εκδηλώθηκε στον αύλειο χώρο της βιομηχανίας, αποκαλύφθηκε ότι, το ίδιο χύμα, αποθηκεύει και χειρίζεται τα λεγόμενα εναλλακτικά καύσιμα, καθώς τα αναμιγνύει με άγνωστης προέλευσης στερεά απόβλητα και τα αφήνει να “χωνέυουν” πριν αποφασίσει να τα κάψει.
Τη δεύτερη φορά, και αφού το Νομαρχιακό Συμβούλιο της Λάρισας αποφάσισε να εισηγηθεί την αναστολή της λειτουργίας της βιομηχανίας, αποκαλύφθηκε η “βράβευση” του ρυπαντή ως “οικολόγου” από το ΥΠΕΚΑ, και μόνο τότε το Υπουργείο αντελήφθη ότι είχε πέσει σε ξέρα.
Η ταχύτητα αντίδρασης της Υπουργού ειδικά και του Υπουργείου γενικότερα προσμετράται στα υπέρ της, όμως οι "σκιές" παραμένουν και πέφτουν πάνω στο σύνολο της κυβέρνησης. Σκιές που έχουν να κάνουν με το κατά πόσο η κυβέρνηση, μετά από πέντε μήνες στην εξουσία, έχει πραγματικά τον έλεγχο των υπηρεσιών.
Ειδικά για το νεοσύστατο Υπουργείο, η δημιουργία δομών προσαρμοσμένων στη νέα πραγματικότητα έπρεπε να αποτελεί πρώτη ανάγκη. Από τα τελευταία γεγονότα συνάγεται το συμπέρασμα ότι κάτι τέτοιο δεν έγινε και αυτό θα πρέπει να προβληματίσει την ηγεσία του ΥΠΕΚΑ και την Υπουργό προσωπικά. Καμιά απόφαση και κανένα σχέδιο δεν πρόκειται να υλοποιηθεί αν δεν δημιουργηθούν δομές έτοιμες να το κάνουν. Αν δεν στελεχωθούν υπηρεσίες, αν δεν απαλειφθούν νοοτροπίες δεμένες με το παρελθόν (αμαρτωλό η μή) του ίδιου του Υπουργείου (της εποχής όπου το περιβάλλον ήταν απλά μια διακοσμητική πινελιά των Δημόσιων Έργων), αν δεν αναζητηθούν και αναδειχθούν "πράσινα" στελέχη. Όχι βέβαια πράσινα λόγω κομματικής προέλευσης αλλά περιβαλλοντικής ηθικής και σκέψης. Παράλληλα, στο ΥΠΕΚΑ θα πρέπει να βρουν τρόπο να περάσουν το μήνυμα στις υπάρχουσες δομές ότι πρακτικές του παρελθόντος δεν θα είναι πλέον ανεκτές από όπου κι αν προέρχονται. Αν για να γίνει κατανοητό αυτό το μήνυμα χρειαστεί να παρθούν σκληρές αποφάσεις, ας παρθούν. Διαφορετικά ο κίνδυνος φιλόδοξα σχέδια και προθέσεις να μείνουν προθέσεις και σχέδια είναι κάτι παραπάνω από ορατός.
Πέρα από τις δομές, φυσικά, αυτό που θα πρέπει να απασχολήσει το Υπουργείο και την ηγεσία του είναι η άμεση αλλαγή ή τροποποίηση μιας σειρά νόμων ή διατάξεων. Η αλλαγή ή η από την αρχή νομοθέτηση θα πρέπει να γίνει παράλληλα με την δομική ανασυγκρότηση των υπηρεσιών του Υπουργείου. Όσο αυτό δεν γίνεται, η ηγεσία του υπουργείου κινδυνεύει να αναλωθεί στην διεκπεραίωση τρεχουσών υποθέσεων που θα έπρεπε να είναι στα χέρια των υπηρεσιακών παραγόντων, να ασχολείται αποσπασματικά με τη λύση των επιμέρους και όχι του συνόλου, να γίνει στο τέλος, στην πράξη και σε βάθος χρόνου, αναποτελεσματική.

Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2010

Ο Άρχοντας

Με σκοπό να “εξυπηρετήσει” τις αρδευτικές ανάγκες των δημοτών του, δήμαρχος μικρού Δήμου κάπου στην Ελληνική επικράτεια, έστησε μέσα σε συλλεκτήρια τάφρο αποστράγγισης και κάτω από μικρή γέφυρα μεταλλικό φράγμα ίσο σε μήκος με τη γέφυρα. Προκειμένου να εξασφαλίζεται η ροή, ένα μικρό μέρος του φράγματος (περίπου το 1/5 του συνολικού του μήκους) το έκανε κινητό. Έτσι, όταν παρουσιαζόταν αυξημένη παροχή, άνοιγε το μικρό πορτάκι και απέφευγε τις πλημμύρες. Για την κατασκευή του φράγματος δεν πήρε άδεια από κανέναν, δεν έγινε κάποια μελέτη των υδραυλικών ή υδρολογικών δεδομένων, δεν έγινε κάποιος διαγωνισμός. Η δημοτική αρχή απευθύνθηκε στο σιδερά του χωριού ο οποίος κόλλησε πέντε δοκούς και 10 μεταλλικά ελάσματα και έτοιμο το έργο.

Όλα δούλευαν καλά για μερικά χρόνια ώσπου πριν λίγες ημέρες οι ποσότητες νερού που συγκεντρώθηκαν στην τάφρο ήταν τέτοιες που το μικρό πορτάκι δεν ήταν ικανό να παροχετεύσει. Το ποταμάκι φούσκωσε πίσω από τη γέφυρα με αποτέλεσμα να προκαλέσει καταστροφές σε μηχανολογικό εξοπλισμό άρδευσης που ήταν “στημένος” παρόχθια. Οι πληγέντες αγρότες απευθύνθηκαν στη Νομαρχία και η Νομαρχία με τη σειρά της στον αρμόδιο για τη συντήρηση και διαχείριση της αποστραγγιστικής τάφρου φορέα.
Υπάλληλοι του τελευταίου επικοινώνησαν με τον δήμαρχο και του ζήτησαν να ανοίξει το φράγμα. Ο δήμαρχος συμφώνησε αλλά μετά από εικοσιτέσσερις ώρες οι αγρότες έβλεπαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται και το παράνομο φράγμα να παραμένει στη θέση του. Έγινε πάλι ο κύκλος των επαφών, ενημερώθηκε για δεύτερη φορά και η αστυνομία, έπεσε και το τηλεφώνημα στο δήμαρχο.
Εκνευρίστηκε ο άρχων του τόπου επειδή κάποιοι τον ενοχλούσαν (“είναι η τέταρτη φορά από χθες που μου τηλεφωνείτε”) και δήλωσε (από γινάτι; από βλακεία; από τεμπελιά;) ότι δεν πρόκειται να ανοίξει το φράγμα.
Το φράγμα τελικά καταστράφηκε ύστερα από παρέμβαση του φορέα. Να δούμε πότε οι μικροί δικτάτορες της ελληνικής επικράτειας θα μάθουν να σέβονται την πολιτεία, τους θεσμούς, τους νόμους, τους πολίτες. Να δούμε πότε θα κατανοήσουν ότι το “άρχοντες” που συνοδεύει το “δημοτικοί” στον τίτλο τους, δεν έχει τίποτα να κάνει με το μεσαιωνικό “αφέντες”.

Ο κόκκινος δρόμος

Περιοδεύοντας στην περιοχή βόρεια του Πηνειού, μετά τις έντονες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών, ώστε να έχω προσωπική άποψη της κατάστασης και της εξέλιξης των πλημμυρικών φαινομένων, έπεσα πάνω στην παρακάτω εικόνα.
Αυτή η κόκκινη επιφάνεια δεν είναι δρόμος στρωμένος με κάποιο καινούριο υλικό. Είναι ποτάμι. Είναι περιμετρική συλλεκτήρια τάφρος, νότια του χωριού Κλοκωτός Τρικάλων, σχεδόν πάνω στο δρόμο που συνδέει τον Κλοκωτό με την Μαραθέα Καρδίτσας. 
 
Το θέαμα μου τράβηξε την προσοχή, πάρκαρα στην άκρη του δρόμου και κατέβηκα να τραβήξω φωτογραφίες. Δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιου είδους χρωστική που διατίθεται απ' ευθείας στη τάφρο αλλά με χλωρίδα του ποταμού που παρασύρθηκε και συγκεντρώθηκε σ' αυτό το σημείο όπου το νερό μοιάζει να είναι στάσιμο. Τα ποτάμια φύκια σχηματίζουν μια παχειά κρούστα που καλύπτει την επιφάνεια του ποταμού σε μήκος αρκετών μέτρων. Δεν ξέρω για ποιό λόγο τα φύκια έχουν αυτό το χρώμα, δεν ξέρω καν αν αυτό το χρώμα οφείλεται σε φυσικά αίτια. Το βέβαιο είναι ότι ο ευτροφισμός στο ποτάμι είναι έντονος. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πληθώρα θρεπτικών συστατικών στο νερό που προέρχεται από τις παρακείμενες καλλιέργειες ή από τις κτηνοτροφικές μονάδες. Η υπερεπάρκεια θρεπτικών συστατικών οδήγησε σε αλματώδη αύξηση τη χλωρίδα. Η παρουσία στρώματος φυκιών τέτοιου πάχους και σε τέτοια έκταση μάλλον βάζει σε κίνδυνο τη ζωή στο ποτάμι. 
 

Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010

Ανθρώπινη Πόλη

Έχω συνδέσει μερικές από τις πιο όμορφες αλλά και πιο άσχημες στιγμές της ζωής μου μ' αυτόν τον τόπο. Τα παιχνίδια στις αλάνες και τους δρόμους της, τις εξερευνήσεις στα ρέματα και στο βουνό της, τα σχολικά μου χρόνια, τους πρώτους έρωτες τους πρώτους χωρισμούς, τον καιρό της έντονης πολιτικοποίησης, τα γλέντια με τους φίλους, τη γέννηση παιδιών, το θάνατο αγαπημένων. Είναι κομμάτι απ' τη ζωή μου, είναι κομμάτι δικό μου, είναι μια από τις πατρίδες μου. Λείπω 18 χρόνια πια (πως περνούν τα χρόνια) αλλά δεν έπαψα να την επισκέπτομαι, να την αγαπώ και να επιστρέφω πάντα.
“Το Σάββατο 6/2/10 συνεργεία του Δήμου και κλιμάκιο του Δασαρχείου προχώρησαν αιφνιδιαστικά σε κόψιμο και ξερίζωμα δέκα δέντρων σε ένα συγκεκριμένο σημείο του ρέματος. Αιτιολογία: Η επικινδυνότητα της κλίσης κάποιων δέντρων”.
Ηλιούπολη.
Ένα από τα ομορφότερα προάστια της Αθήνας. Θα μπορούσε να είναι το ομορφότερο. Δεν είναι. Τα πάρκα της παρουσιάζουν εικόνα εγκατάλειψης, οι πλατείες της, “τρύπες” στον αστικό ιστό, μερικοί από τους δρόμους της, “κυκλοφοριακές παγίδες”. Επί χρόνια, οι ελεύθεροι χώροι αντιμετωπίστηκαν κύρια σαν δομήσιμοι. Κανένας μακροχρόνιος σχεδιασμός, καμιά πραγματική μελέτη, κανένας στόχος ανάπτυξης. Η Ηλιούπολη πορεύθηκε στο χρόνο με οδηγό την “εθνική λογική” του μπαλώματος και του καλαφατίσματος. Τα αποτελέσματα αυτής της λογικής τα βιώνουμε σήμερα και θα γίνουν εντονότερα στο μέλλον, αν δεν την αντιστρέψουμε.
Αφιερώστε λίγο χρόνο και παρατηρήστε σημεία της πόλης. Πάρτε για παράδειγμα την Κεντρική Πλατεία: Ένας τεράστιος δημόσιος χώρος 10 περίπου στρεμμάτων δεν επιτελεί το έργο του. Η πόλη και οι κάτοικοι της έχουν γυρίσει την πλάτη. Με κακό σχέδιο, μη λειτουργική χωροθέτηση του πρασίνου, αποκλεισμένη από τους πεζούς λόγω κυκλοφοριακού φόρτου, φαντάζει εχθρική και ξένη. Τα τραπεζοκαθίσματα στην νοτιοανατολική πλευρά της μάλλον επιδεινώνουν το πρόβλημα παρά εντάσσουν το χώρο στη ζωή της πόλης αφού εμποδίζουν την κίνηση των πεζών. Χειρότερη η εικόνα μιας άλλης μεγάλης πλατείας, αυτής στο κτίριο του ΙΚΑ. Έχω μείνει έκπληκτος όταν παρατήρησα μετρημένους στα δάχτυλα περιπατητές να περπατούν σ' αυτη ή να την επισκέπτονται. Πως να το κάνουν άλλωστε όταν για να φτάσεις σ' αυτή πρέπει να διακινδυνεύσεις τη σωματική σου ακεραιότητα διασχίζοντας τον δρόμο που την κυκλώνει;
Δείτε τα πάρκα της: Εικόνα εγκατάλειψης και παρακμής. Ο χαρακτηρισμός “τριτοκοσμική” θα αδικούσε πολλές χώρες του τρίτου κόσμου. Η περίφραξη που δήθεν προστατεύει, αποκλείει ταυτόχρονα γειτονιές και πολίτες ενώ δίνει άσυλο σε ανεπιθύμητες δράσεις. Η ανυπαρξία σχεδιασμού και χωροθέτησης πρασίνου και διαδρομών απέχουν από την ιδέα και το νόημα που θα έπρεπε να έχει το αστικό πάρκο. Ας μη μιλήσουμε για αισθητική. Οι παρεμβάσεις στους χώρους πρασίνου από την δημοτική αρχή του αείμνηστου δημάρχου Κιντή αντικατοπτρίζουν την λογική και το όραμα της εποχής του: αποθέωση του τσιμέντου και της μιζέριας. Κατασκευές σχεδιασμένες από το χτίστη της γειτονιάς αποτέλεσαν το ντεκόρ του πολιτισμού μας τις δεκαετίες του '70 και του '80. Φρίκη .
Δείτε την κοντόφθαλμη και άστοχη παρέμβαση στις νησίδες, ειδικά των δρόμων που είναι κάθετοι στη φυσική ροή των νερών της βροχής: υπερυψωμένα κράσπεδα νησίδων που παγιδεύουν το νερό λειτουργώντας σαν φράγματα και δημιουργούν λίμνες και μικρούς χειμάρρους. Δείτε τα πεζοδρόμια, όταν υπάρχουν, δείτε τους δρόμους που μοιάζουν με οχυρωματικά έργα, γεμάτα τάφρους και ορύγματα.
Δεν είναι αυτή εικόνα που τιμά τον τόπο και την πόλη ούτε θα δεχόμουν ως δικαιολογία ότι υπάρχουν περιοχές ή πόλεις της χώρας που είναι σε χειρότερη κατάσταση. Η σύγκριση δεν μπορεί να γίνεται με το χειρότερο αλλά με το άριστο.
Κι όμως η εικόνα αυτή μπορεί και πρέπει ν' αλλάξει. Όχι βέβαια με προσθήκες και επιδιορθώσεις χωρίς στόχο, μελέτη και όραμα. Δεν είναι λύση το λίφτινγκ μιας πλατείας που μπορεί να την αναβαθμίζει αισθητικά αλλά την κρατά έξω από τη ζωή της πόλης (παράδειγμα προς αποφυγή, οι επεμβάσεις της σημερινής δημοτικής αρχής στην Κάτω Πλατεία).
Χρειάζεται άμεσα μελέτη και κατασκευή ενός πλούσιου και μεγάλου μήκους δικτύου πεζοδρόμων που θα αναδεικνύει τους μεγάλους ελεύθερους χώρους της πόλης, θα βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός (ή περισσότερων) εμπορικού και κοινωνικού κέντρου, θα δώσει ανάσες στο εμπόριο στις δύσκολες εποχές που ζούμε.
Χρειάζεται άμεσα η εκπόνηση μελέτης λειτουργικής ενοποίησης των χώρων πρασίνου με εκτεταμένες δεντροφυτεύσεις σε συνδετήριες οδούς ανάμεσα στα πάρκα, διαμόρφωση των πάρκων ώστε να είναι προσβάσιμες πράσινες οάσεις. Οι συνδετήριες οδοί μπορεί να μετατραπούν σε δρόμους ήπιας κυκλοφορίας με μικρούς χώρους – στάσεις ανάσας και ξεκούρασης για τους περιπατητές. Απαιτείται κατάργηση των περιφράξεων στα περισσότερα πάρκα, ενίσχυση του φωτισμού, διαμόρφωση των χώρων πρασίνου με βάση τις αρχές αρχιτεκτονικής κήπων. Χρειάζεται η μελέτη και κατασκευή ενός πραγματικού αισθητικού άλσους. Απαιτείται η διαμόρφωση του χώρους στο ρέμα της πικροδάφνης με ενίσχυση του πρασίνου. Η πόλη έχει ανάγκη διαδρομές περιπάτου. Η πόλη έχει ανάγκη να γίνει φιλική στον πολίτη. Έχει ανάγκη να γίνει ανθρώπινη.
Είναι παραλογισμός χιλιάδες κυβικά μέτρα βρόχινου νερού να μετατρέπουν τους δρόμους σε ποτάμια και να μην υπάρχει ούτε ένα έργο συλλογής και εκμετάλλευσης. Η άρδευση των πολλών υπαρχόντων χώρων πρασίνου της πόλης και όσων δημιουργηθούν στο μέλλον μπορεί να καλυφθεί πλήρως με μικρά έργα χαμηλού προϋπολογισμού που θα επιστρέφουν ως όφελος ό,τι κλέψαμε από τη φύση: τους φυσικούς δρόμους του νερού με τα μπαζωμένα ρέματα.
Το να αλλάξεις την εικόνα μιας πόλης απαιτεί βούληση και όραμα και όχι διαχειριστικές λογικές. Απαιτεί φαντασία στην εύρεση λύσεων, αποφασιστικότητα στα βήματα και σχεδιασμό σε βάθος χρόνου. Απαιτεί προσήλωση στο στόχο και σκληρή δουλειά. Οι αλλαγές δεν έρχονται εύκολα ούτε επιτυγχάνονται με μεμονωμένες προσπάθειες ατόμων. Μόνο η συλλογική δράση μπορεί να εγγυηθεί την πορεία και το αποτέλεσμα. Στη συλλογική δράση δεν έχουν θέση λογικές μικροκομματικής περιχαράκωσης και παραταξιακής αντιπαλότητας. Στο χέρι μας είναι να κινητοποιήσουμε εκείνες τις δυνάμεις που θα σχεδιάσουν και θα κάνουν πράξη το όραμα.
Υ.Γ. Στο χρωστούσα και στο χρωστώ Κώστα

Τρίτη 2 Φεβρουαρίου 2010

Η κρισιμότητα των στιγμών


Στη δραματική κατάσταση της Ελληνικής Οικονομίας έχω αναφερθεί αρκετές φορές ακόμα και πριν τις εκλογές του Οκτωβρίου. Οι συνέπειες της δυσχερέστατης κατάστασης της οικονομίας μας δεν περιορίζονται, δυστυχώς, στην οικονομική δυσπραγία αλλά αγγίζουν τομείς που υποσκάπτουν τα θεμέλια της δημοκρατίας ακόμη και της υπόστασης της πατρίδας μας.
Ήδη έχουμε χάσει μεγάλο μέρος της δυνατότητας να χαράσσουμε εθνική οικονομική πολιτική και σταδιακά κινδυνεύουμε να απωλέσουμε την πολιτική μας αυτονομία σε μια σειρά άλλων ζητημάτων, όσο οι δανειστές μας και οι παντώς είδους “πρόθυμοι” σπεύδουν να μας εξυπηρετήσουν με διάφορα ανταλλάγματα. Έτσι, δεν θα είναι καθόλου εύκολες οι όποιες διαπραγματεύσεις μας, καθώς οι πιέσεις μπορεί να μετατραπούν σε καθαρούς εκβιασμούς για κλείσιμο ανοιχτών εθνικών θεμάτων ή για υιοθέτηση της μιας ή της άλλης θέσης σε κάθε θέμα που θα προκύπτει.
Όσο η κατάσταση επιδεινώνεται ή έστω δυσκολεύει, και θα παραμείνει δύσκολη ή επιδεινούμενη τουλάχιστον για ένα τετράμηνο, η δυνατότητα απορρόφησης των όποιων κλυδωνισμών θα μειώνεται ταχύτατα. Αυτό το γνωρίζουν οι κάθε μορφής κερδοσκόποι της παγκόσμιας αγοράς και θα το εκμεταλλευτούν στο έπακρο προκειμένου να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους. Όσοι ελπίζουν στην καλοσύνη συμμάχων ή ποντάρουν στην ηθική του συστήματος, μάλλον βαυκαλίζονται. Στο σύστημα της παγκοσμιοποιημένης αγοράς δεν υπάρχει χώρος για ηθική ούτε βοήθεια χωρίς αντάλλαγμα. Η κυβέρνηση θα έχει να επιλέξει κάθε φορά το τίμημα που θα κληθούμε να καταβάλουμε ως χώρα για κάθε μικρή βοήθεια που θα μας δοθεί.
Στο εσωτερικό της χώρας, επιθέσεις θα δεχτεί στη ρίζα του το ίδιο το πολιτικό μας σύστημα. Σε καιρούς έντονης οικονομικής κρίσης είναι ιστορικά βέβαιο ότι ακραίες εθνικιστικές και ολοκληρωτικές φωνές κερδίζουν έδαφος και εκλογική πελατεία. Τα οικονομικά ασθενέστερα στρώματα και οι κοινωνικά αποκλεισμένοι γίνονται εύκολος στόχος λαϊκίστικων κηρυγμάτων και ο κοινωνικός ιστός εύκολα διαρρηγνύεται όσο μερικοί αισθάνονται ότι η κοινωνία τους αποκλείει.
Οι στιγμές είναι προφανώς κρίσιμες και όποιος δεν το βλέπει ή δεν το δέχεται δεν είναι απλά ανόητος αλλά επικίνδυνος.
Σ' ένα τέτοιο κλίμα, στη διαδικασία κορύφωσης μιας πρωτόγνωρης κρίσης, το πρώτο που δεν θα έπρεπε να έχει θέση στην πολιτική μας σκηνή είναι μικροκομματικές λογικές. Λογικές που βλέπουν την κρίση σαν ευκαιρία αύξησης κομματικών επιρροών ή εκλογικών κερδών. Αυτό, φυσικά, δεν συνεπάγεται ισοπέδωση πολιτικών επιλογών ή απεμπόληση θέσεων κομμάτων. Σημαίνει απλά, ότι στη συγκεκριμένη συγκυρία έχουμε όλοι την ωριμότητα να προτάξουμε το πατριωτικό συμφέρον που στη δεδομένη χρονική στιγμή είναι η αντιμετώπιση της κρίσης και η διατήρηση της ανεξαρτησίας μας.
Η έξοδος από την κρίση θα μοιάζει μακρινή όσο δεν συνειδητοποιούμε – και όλα δείχνουν ότι δεν το έχουμε κάνει – το μέγεθός της και τις συνέπειές της. Μπορεί όμως να γίνει περισσότερο εύκολη από όσο κάποιοι νομίζουν ή θέλουν αν όλοι ενώσουμε τις δυνάμεις μας και κατευθύνουμε τις προσπάθειές μας. Αυτό απαιτεί πρωτ' απ' όλα ν' αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι. Συνδικαλιστικές λογικές περασμένων δεκαετιών που είχαν σαν βασική τους αρχή το “ζητάω το μέγιστο για να κερδίσω το λίγο λιγότερο” και αυτό το κάνω χρησιμοποιώντας θεμιτά ή αθέμιτα μέσα, δεν μπορεί να έχουν θέση στη σημερινή συγκυρία. Ιδεολογήματα που έθεταν από τη μια μεριά τον αδικημένο και αόριστο “λαό” και από την άλλη το παντοδύναμο και ομοίως αόριστο “σύστημα”, δεν θα φέρουν κανένα αποτέλεσμα. Η μόνη λογική που θα πρέπει να διέπει τις πράξεις μας είναι μια: Πανστρατιά και ενότητα μέχρι να βγούμε από την κρίση. Μετά την έξοδο θα έχουμε και τις ευκαιρίες και την πολυτέλεια να αντιπαρατεθούμε.
Έτυχε σε αυτή την κυβέρνηση να διαχειριστεί την κρίση. Θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε στη θέση της. Έχουμε υποχρέωση όλοι μας να στηρίξουμε την προσπάθειά της. Είναι θεμιτό – επιβάλλεται ίσως – να κριτικάρουμε τις αποφάσεις της ή τις επιλογές της. Δεν είναι καθόλου όμως θεμιτό να υπονομεύουμε τις όποιες μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες, διότι, στην παρούσα συγκυρία, στρεφόμαστε όχι κατά της κυβερνητικής πλειοψηφίας αλλά κατά της ίδιας της πατρίδας μας. Ας το αναλογιστούν αυτό οι διάφοροι εργατο – αγροτοπατέρες που προκειμένου να μην θιγούν τα “κεκτημένα” τους, ναρκοθετούν τα Κεκτημένα της Ελλάδας.