“Το Σάββατο 6/2/10 συνεργεία του Δήμου και κλιμάκιο του Δασαρχείου προχώρησαν αιφνιδιαστικά σε κόψιμο και ξερίζωμα δέκα δέντρων σε ένα συγκεκριμένο σημείο του ρέματος. Αιτιολογία: Η επικινδυνότητα της κλίσης κάποιων δέντρων”.
Ηλιούπολη.
Ένα από τα ομορφότερα προάστια της Αθήνας. Θα μπορούσε να είναι το ομορφότερο. Δεν είναι. Τα πάρκα της παρουσιάζουν εικόνα εγκατάλειψης, οι πλατείες της, “τρύπες” στον αστικό ιστό, μερικοί από τους δρόμους της, “κυκλοφοριακές παγίδες”. Επί χρόνια, οι ελεύθεροι χώροι αντιμετωπίστηκαν κύρια σαν δομήσιμοι. Κανένας μακροχρόνιος σχεδιασμός, καμιά πραγματική μελέτη, κανένας στόχος ανάπτυξης. Η Ηλιούπολη πορεύθηκε στο χρόνο με οδηγό την “εθνική λογική” του μπαλώματος και του καλαφατίσματος. Τα αποτελέσματα αυτής της λογικής τα βιώνουμε σήμερα και θα γίνουν εντονότερα στο μέλλον, αν δεν την αντιστρέψουμε.
Αφιερώστε λίγο χρόνο και παρατηρήστε σημεία της πόλης. Πάρτε για παράδειγμα την Κεντρική Πλατεία: Ένας τεράστιος δημόσιος χώρος 10 περίπου στρεμμάτων δεν επιτελεί το έργο του. Η πόλη και οι κάτοικοι της έχουν γυρίσει την πλάτη. Με κακό σχέδιο, μη λειτουργική χωροθέτηση του πρασίνου, αποκλεισμένη από τους πεζούς λόγω κυκλοφοριακού φόρτου, φαντάζει εχθρική και ξένη. Τα τραπεζοκαθίσματα στην νοτιοανατολική πλευρά της μάλλον επιδεινώνουν το πρόβλημα παρά εντάσσουν το χώρο στη ζωή της πόλης αφού εμποδίζουν την κίνηση των πεζών. Χειρότερη η εικόνα μιας άλλης μεγάλης πλατείας, αυτής στο κτίριο του ΙΚΑ. Έχω μείνει έκπληκτος όταν παρατήρησα μετρημένους στα δάχτυλα περιπατητές να περπατούν σ' αυτη ή να την επισκέπτονται. Πως να το κάνουν άλλωστε όταν για να φτάσεις σ' αυτή πρέπει να διακινδυνεύσεις τη σωματική σου ακεραιότητα διασχίζοντας τον δρόμο που την κυκλώνει;
Δείτε τα πάρκα της: Εικόνα εγκατάλειψης και παρακμής. Ο χαρακτηρισμός “τριτοκοσμική” θα αδικούσε πολλές χώρες του τρίτου κόσμου. Η περίφραξη που δήθεν προστατεύει, αποκλείει ταυτόχρονα γειτονιές και πολίτες ενώ δίνει άσυλο σε ανεπιθύμητες δράσεις. Η ανυπαρξία σχεδιασμού και χωροθέτησης πρασίνου και διαδρομών απέχουν από την ιδέα και το νόημα που θα έπρεπε να έχει το αστικό πάρκο. Ας μη μιλήσουμε για αισθητική. Οι παρεμβάσεις στους χώρους πρασίνου από την δημοτική αρχή του αείμνηστου δημάρχου Κιντή αντικατοπτρίζουν την λογική και το όραμα της εποχής του: αποθέωση του τσιμέντου και της μιζέριας. Κατασκευές σχεδιασμένες από το χτίστη της γειτονιάς αποτέλεσαν το ντεκόρ του πολιτισμού μας τις δεκαετίες του '70 και του '80. Φρίκη .
Δείτε την κοντόφθαλμη και άστοχη παρέμβαση στις νησίδες, ειδικά των δρόμων που είναι κάθετοι στη φυσική ροή των νερών της βροχής: υπερυψωμένα κράσπεδα νησίδων που παγιδεύουν το νερό λειτουργώντας σαν φράγματα και δημιουργούν λίμνες και μικρούς χειμάρρους. Δείτε τα πεζοδρόμια, όταν υπάρχουν, δείτε τους δρόμους που μοιάζουν με οχυρωματικά έργα, γεμάτα τάφρους και ορύγματα.
Δεν είναι αυτή εικόνα που τιμά τον τόπο και την πόλη ούτε θα δεχόμουν ως δικαιολογία ότι υπάρχουν περιοχές ή πόλεις της χώρας που είναι σε χειρότερη κατάσταση. Η σύγκριση δεν μπορεί να γίνεται με το χειρότερο αλλά με το άριστο.
Κι όμως η εικόνα αυτή μπορεί και πρέπει ν' αλλάξει. Όχι βέβαια με προσθήκες και επιδιορθώσεις χωρίς στόχο, μελέτη και όραμα. Δεν είναι λύση το λίφτινγκ μιας πλατείας που μπορεί να την αναβαθμίζει αισθητικά αλλά την κρατά έξω από τη ζωή της πόλης (παράδειγμα προς αποφυγή, οι επεμβάσεις της σημερινής δημοτικής αρχής στην Κάτω Πλατεία).
Χρειάζεται άμεσα μελέτη και κατασκευή ενός πλούσιου και μεγάλου μήκους δικτύου πεζοδρόμων που θα αναδεικνύει τους μεγάλους ελεύθερους χώρους της πόλης, θα βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός (ή περισσότερων) εμπορικού και κοινωνικού κέντρου, θα δώσει ανάσες στο εμπόριο στις δύσκολες εποχές που ζούμε.
Χρειάζεται άμεσα η εκπόνηση μελέτης λειτουργικής ενοποίησης των χώρων πρασίνου με εκτεταμένες δεντροφυτεύσεις σε συνδετήριες οδούς ανάμεσα στα πάρκα, διαμόρφωση των πάρκων ώστε να είναι προσβάσιμες πράσινες οάσεις. Οι συνδετήριες οδοί μπορεί να μετατραπούν σε δρόμους ήπιας κυκλοφορίας με μικρούς χώρους – στάσεις ανάσας και ξεκούρασης για τους περιπατητές. Απαιτείται κατάργηση των περιφράξεων στα περισσότερα πάρκα, ενίσχυση του φωτισμού, διαμόρφωση των χώρων πρασίνου με βάση τις αρχές αρχιτεκτονικής κήπων. Χρειάζεται η μελέτη και κατασκευή ενός πραγματικού αισθητικού άλσους. Απαιτείται η διαμόρφωση του χώρους στο ρέμα της πικροδάφνης με ενίσχυση του πρασίνου. Η πόλη έχει ανάγκη διαδρομές περιπάτου. Η πόλη έχει ανάγκη να γίνει φιλική στον πολίτη. Έχει ανάγκη να γίνει ανθρώπινη.
Είναι παραλογισμός χιλιάδες κυβικά μέτρα βρόχινου νερού να μετατρέπουν τους δρόμους σε ποτάμια και να μην υπάρχει ούτε ένα έργο συλλογής και εκμετάλλευσης. Η άρδευση των πολλών υπαρχόντων χώρων πρασίνου της πόλης και όσων δημιουργηθούν στο μέλλον μπορεί να καλυφθεί πλήρως με μικρά έργα χαμηλού προϋπολογισμού που θα επιστρέφουν ως όφελος ό,τι κλέψαμε από τη φύση: τους φυσικούς δρόμους του νερού με τα μπαζωμένα ρέματα.
Το να αλλάξεις την εικόνα μιας πόλης απαιτεί βούληση και όραμα και όχι διαχειριστικές λογικές. Απαιτεί φαντασία στην εύρεση λύσεων, αποφασιστικότητα στα βήματα και σχεδιασμό σε βάθος χρόνου. Απαιτεί προσήλωση στο στόχο και σκληρή δουλειά. Οι αλλαγές δεν έρχονται εύκολα ούτε επιτυγχάνονται με μεμονωμένες προσπάθειες ατόμων. Μόνο η συλλογική δράση μπορεί να εγγυηθεί την πορεία και το αποτέλεσμα. Στη συλλογική δράση δεν έχουν θέση λογικές μικροκομματικής περιχαράκωσης και παραταξιακής αντιπαλότητας. Στο χέρι μας είναι να κινητοποιήσουμε εκείνες τις δυνάμεις που θα σχεδιάσουν και θα κάνουν πράξη το όραμα.
Υ.Γ. Στο χρωστούσα και στο χρωστώ Κώστα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου