Δεν με βρίσκουν σύμφωνο αφορισμοί πολιτικών που, στην προσπάθειά τους να δείξουν παραστατικά τις προτάσεις τους, χρησιμοποιούν σαν παραδείγματα την πορεία ή τα επιτεύγματα άλλων χωρών. Κατά καιρούς γίναμε ή θέλαμε να γίνουμε Ιρλανδία, Σουηδία, Δανία. Θα προτιμούσα να είμαστε Ελλάδα. Να χτίσουμε το δικό μας ιδιαίτερο και χαρακτηριστικό πρότυπο.
Αφού όμως κατανοούμε καλύτερα αυτό που βλέπουμε και όχι αυτό που οραματιζόμαστε, ας ακολουθήσουμε τις θετικές πρωτοβουλίες άλλων χωρών.
Διάβαζα πρόσφατα ότι το Βέλγιο και η Ολλανδία υιοθέτησαν νομοθετική ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία σε κάθε νέα οικοδομή, στο πλαίσιο της αειφορικής διαχείρισης των φυσικών πόρων, θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για συλλογή και χρήση του νερού της βροχής. Δεν σας κρύβω ότι μελαγχόλησα. Μελαγχόλησα γιατί σε χώρες όπου τα ύψη της ετήσιας βροχόπτωσης είναι κατά πολύ μεγαλύτερα αυτών της χώρας μας και όπου δεν παρατηρούνται έντονα προβλήματα ξηρασίας, νομοθετούν προβλέποντας την ίδια στιγμή που εμείς δεν κάνουμε καμιά προσπάθεια περιορισμού έστω της σπατάλης. Κι όμως, η χώρα μας είχε μακριά και πολύχρονη παράδοση στην συλλογή και χρήση του βρόχινου νερού. Στα κυκλαδίτικα νησιά, στη Μάνη και σε άλλες περιοχές όπου το νερό δεν ήταν ποτέ σε επαρκείς ποσότητες και διαθέσιμο όλες τις εποχές, οι στέρνες συλλογής του βρόχινου νερού για όλες τις χρήσεις ήταν απαραίτητο στοιχείο κάθε σπιτιού. Ακόμα όμως και στην ηπειρωτική χώρα, οι κάτοικοι των αγροτικών περιοχών κατασκεύαζαν στέρνες συλλογής και συγκράτησης των νερών της βροχής και των μικρών επιφανειακών απορροών για να ποτίσουν τους κήπους τους.
Οι πρακτικές αυτές όμως ξεχάστηκαν μπροστά στην ευκολία της μαζικής μεταφοράς και αποθήκευσης τεράστιων ποσοτήτων νερού για τα νησιά ή την εκμηχάνιση και εντατικοποίηση της αγροτικής παραγωγής που οδήγησε στην εύκολη λύση της προσφυγής στα φαινομενικά ανεξάντλητα αποθέματα υπόγειων νερού. Σήμερα, που οι γνώσεις μας είναι περισσότερες και η κατασπατάληση οδηγεί σε επικίνδυνη έλλειψη ή υποβάθμιση της ποιότητας των υδάτων, είναι καιρός να επιστρέψουμε στο παρελθόν, εξοπλισμένοι με την τεχνολογία και τα μέσα του παρόντος. Με την εγκατάσταση ενός απλού και χαμηλού κόστους οικιακού συστήματος συλλογής βρόχινου νερού, μια τετραμελής οικογένεια μπορεί σήμερα να εξοικονομήσει μέχρι περίπου εκατό κυβικά νερού το χρόνο.
Το παραπάνω δεν είναι παρά ένα απλό παράδειγμα του πως η πολιτεία θα μπορούσε να δείξει στην πράξη τη διάθεσή της για αλλαγή στον τρόπο που αντιμετωπίζει τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα της χώρας. Στο ίδιο πνεύμα θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ή να προτείνει μια σειρά από επιλογές και νομοθετικές ρυθμίσεις.
Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, ότι σε περιοχές όπως η Θεσσαλία, η υπεράντληση των υπόγειων αποθεμάτων νερού μας έχει οδηγήσει στα πρόθυρα της ερημοποίησης. Παράλληλα, με τον εξοστρακισμό του ακάλυπτου εδάφους από τις πόλεις μας – καλύπτουμε με τσιμέντο ή άσφαλτο κάθε ελεύθερη επιφάνεια – εμποδίζουμε τεράστιες ποσότητες νερού βροχής να εμπλουτίσουν φυσικά τα υπόγεια νερά μας, οδηγώντας τα στους υπονόμους και στους βιολογικούς καθαρισμούς. Τη ίδια στιγμή, οι τεράστιοι χώροι στάθμευσης των μεγάλων εμπορικών κέντρων που εμφανίζονται σαν μανιτάρια στα περίχωρα των πόλεων, ασφαλτοστρώνονται και οδηγούν τα νερά σε επιφανειακές απορροές. Μια πολιτική επιβολής κάποιου είδους «τέλους κάλυψης εδάφους» θα μπορούσε να οδηγήσει κάποιους κατασκευαστές να αναζητήσουν άλλες λύσεις. Θα μπορούσαν να προβλέψουν ζώνες ακάλυπτες και φυτεμένες με μεγάλα φυλλοβόλα δέντρα τα οποία θα πρόσφεραν τη σκιά τους κατά τους θερινούς μήνες. Αν παράλληλα φρόντιζαν να συλλέγουν το βρόχινο νερό, θα κάλυπταν και τις ανάγκες των δέντρων αυτών σε νερό.
Καμιά από τις παραπάνω πρωτοβουλίες δεν αυξάνει σημαντικά το κόστος μιας κατασκευής και έχει πάρα πολλά πρόσθετα οφέλη για την κοινωνία και τον τόπο. Οι τεχνικές λύσεις υπάρχουν, οι πρωτοβουλίες λείπουν. Ας το σκεφτούν οι κυβερνώντες αν επιθυμούν να κάνουν την Ελλάδα «Δανία του Νότου».
Αρθρο μου, από την σελίδα "Οικολογία" της εφημερίδας "ΘΕΣΣΑΛΙΚΗ ΗΧΩ" φύλλο Κυριακής 15 Νοέμβρη 2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου