Δεν θέλουν

Από το site του WWF

Σεπτέμβρης, ο μήνας που τελειώνουν οι διακοπές, μειώνεται ο τουρισμός, κλείνουν μπαράκια, ξεκινούν τα σχολεία και τα ελαιοτριβεία ετοιμάζονται για την ετήσια καμπάνια τους.

Η Ελλάδα είναι τρίτη ελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο με ετήσια παραγωγή ελαιολάδου περί τους 300 χιλιάδες τόνους.  Το 80% αυτής της ποσότητας είναι έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ενώ το 1/3 της ποσότητας αυτής (100 χιλιάδες τόνοι) εξάγεται.

Στον τομέα της ελαιοπαραγωγής (καλλιέργεια, συγκομιδή, επεξεργασία) απασχολούνται μόνιμα ή εποχικά περί τις 500.000 άτομα και διακινούν στην αγορά κάτι λιγότερο από 1 δισεκατομμύρια ευρώ, με τα 200 - 250 εκατομμύρια να προέρχονται από εξαγωγές.

Όλη η διαδικασία γίνεται σε λίγο περισσότερα από 2.000 ελαιοτριβεία, διάσπαρτα σε όλη σχεδόν την ελληνική επικράτεια, με τα περισσότερα να εντοπίζονται στην Κρήτη και την Πελοπόννησο.

Τα 2.000 αυτά ελαιοτριβεία ρίχνουν σε χωράφια, ποτάμια, λίμνες, λιμνοθάλασσες και θάλασσες περί το 1.300.000 κυβικά μέτρα υγρού απόβλητου που είναι γνωστό κυρίως με το όνομα κατσίγαρος. Πόση είναι αυτή η ποσότητα; Αν τη βάζαμε σε κλασσικά μεταλλικά βαρέλια και τα τοποθετούσαμε το ένα δίπλα στο άλλο, θα καλύπταμε και τα δύο ρεύματα του δρόμου Καλαμάτας – Αλεξανδρούπολης.

Ο κατσίγαρος προκαλεί αισθητική ρύπανση λόγω του χρώματός του, έχει έντονη και δυσάρεστη οσμή, είναι φυτοτοξικός, με ιδιαίτερα υψηλό οργανικό φορτίο και με δυσμενείς επιπτώσεις στα υδάτινα οικοσυστήματα, στο έδαφος, στα υπόγεια νερά και οπουδήποτε εναποτεθεί.

Το μεγάλο ερώτημα είναι γιατί ο κατσίγαρος εξακολουθεί να ρυπαίνει εν έτη 2012; Γιατί παραμένει, μαζί με τα απόβλητα από τα τυροκομεία, το νούμερο ένα περιβαλλοντικό πρόβλημα στην Ελλάδα από άποψη κατανομής στο χώρο, ποσότητας ρύπου και μεγέθους ρυπαντικού φορτίου; Δεκάδες άρθρα, πάμπολλες καταγγελίες, έλεγχοι, πρόστιμα, συστάσεις, επιτροπές, ημερίδες και το αποτέλεσμα ένα μεγάλο μηδενικό. Τίποτα. Καμιά λύση. Γιατί;  

Η απάντηση είναι απλή: Κανείς δεν θέλει να λύσει το πρόβλημα. Δεν θέλουν οι ελαιοτριβείς γιατί η επίλυσή του κοστίζει και σαν επένδυση και σαν λειτουργία. Δεν θέλει η Τοπική Αυτοδιοίκηση όλων των βαθμών επειδή δεν θέλουν οι ελαιοτριβείς. Δεν θέλει το κεντρικό κράτος επειδή δεν θέλουν οι ελαιοτριβείς, οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες. Δεν θέλει η «παρέα» των μελετητών της προσκόλλησης και των εργολάβων του τσιμέντου που, μέχρι σήμερα, μελετούν το πρόβλημα ή κατασκευάζουν έργα που τα αποκαλούν «βιολογικούς».

Μα, τι λες; θα πουν πολλοί. Τόσες επιτροπές, τόσες συσκέψεις, ημερίδες, διημερίδες, συμπόσια έχουν διοργανωθεί. Τόσες αναφορές σε συνεντεύξεις, σε προεκλογικές ομιλίες, σε προγράμματα. Τόσοι έλεγχοι, πράξεις βεβαίωσης παραβάσεων, πρόστιμα. Τόσες μηνύσεις. Δεν μπορεί, κάποιοι θέλουν αλλά δεν μπορούν.

Όχι, απαντώ και επιμένω. Δεν θέλουν.

Αν ήθελε οποιοσδήποτε πολιτικός να λύσει το πρόβλημα θα έκανε μια απλή σειρά ενεργειών:

1.       Θα καλούσε τις υπηρεσίες του να έχουν τεκμηριωμένα και μέσα σε 6 μήνες έτοιμο έναν κατάλογο με τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές επίλυσης του προβλήματος καθώς και τη διαδικασία ανανέωσης του συγκεκριμένου καταλόγου.

2.       Θα ενημέρωνε τις αδειοδοτούσες υπηρεσίες για τον κατάλογο αυτό

3.       Θα πληροφορούσε τους ελαιοτριβείς ότι με βάση την ισχύουσα νομοθεσία περί διάθεσης επεξεργασμένων λυμάτων και τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, θα πρέπει ΟΛΟΙ και εντός 24 μηνών να φέρουν αποδείξεις ότι έχουν λύσει το πρόβλημά διάθεσης του κατσίγαρου. Σε αντίθετη περίπτωση, θα τους αφαιρεθεί η άδεια λειτουργίας.

4.       Θα αναβάθμιζε την ευθύνη μελετητών και κατασκευαστών μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων έτσι ώστε να εκλείψει το φαινόμενο μελέτης, σχεδιασμού και κατασκευής μονάδων οι οποίες είναι κοινό μυστικό ότι δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά για την οποία κατασκευάστηκαν.

5.       Θα προχωρούσε σε ελέγχους της πορείας υλοποίησης της απόφασης στη διετία αλλά και της τήρησης των όρων λειτουργίας μετά την υλοποίηση.

Είναι βέβαιο ότι η αγορά και οι ελαιοτριβείς θα εύρισκαν τρόπο να λύσουν ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα της Ελλάδας. Είναι βέβαιο επίσης ότι αν αυτά είχαν γίνει 2 χρόνια πριν, όταν συστήθηκε το ΥΠΕΚΑ, σήμερα δεν θα μιλούσε κανείς για τον κατσίγαρο ή για το τυρόγαλο ή για οποιαδήποτε άλλη ρύπανση. Αυτή είναι η αλήθεια και όλα τα άλλα δικαιολογίες εν αμαρτίες.