Είναι αυτονόητα τα αυτονόητα;

Tile Art #11, 2007 by Mark Lawrence

        Συζητούσα πρόσφατα με τρία πραγματικά ανοιχτά και ανήσυχα μυαλά τα της κρίσης και τις εξελίξεις στην Ελλάδα και όχι μόνο. Αναφερθήκαμε στις πρωτοβουλίες που είχαμε αναλάβει πριν από ένα και πλέον χρόνο για την δημιουργία ενός κινήματος που θα οδηγούσε τις επιχειρήσεις και το εμπόριο ειδών καθημερινής χρήσης στην μείωση τιμών σε όλα τα προϊόντα χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα και με ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής.

Παρά την ελάχιστη έως μηδενική ανταπόκριση της καμπάνιας που ξεκινήσαμε οι αγορές οδηγούνται ήδη εκεί που εμείς θέλαμε να τις πιέσουμε να πάνε. Οδηγούνται εκ των πραγμάτων αλλά με πολύ μεγάλη καθυστέρηση και χωρίς την οργανωμένη πίεση του καταναλωτή.  Το γεγονός αυτό, συμπεράναμε, δείχνει πόσο αργά επίσης συνειδητοποιεί ο λαός την ένταση και την διάρκεια της κρίσης.  Γνωρίζω ανθρώπους οι οποίοι θεωρούν ακόμα σήμερα ότι θα «ξυπνήσουν» ένα πρωινό μέσα στις επόμενες ημέρες και τα πάντα γύρω τους θα είναι όπως πριν. Έχω ακούσει ανθρώπους να λένε «άντε να τελειώσει η κρίση να γυρίσουμε εκεί που ήμασταν». Μια μειοψηφία έχει μόνο κατανοήσει ότι τίποτα πια και ποτέ από εδώ και πέρα δεν θα είναι  - και δεν θα πρέπει να γίνει – «όπως πριν». Δεν είναι ούτε παράλογο ούτε ασύνηθες η πλειοψηφία του λαού να μην συνειδητοποιεί (ή να μη θέλει να συνειδητοποιήσει το μέγεθος ενός τραγικού συμβάντος. Αυτό που είναι ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι μεγάλη μερίδα βουλευτών αλλά και κυβερνητικών στελεχών δεν το έχουν επίσης κάνει. Είναι απογοητευτικό.

Ας προσπαθήσω λοιπόν για μια ακόμα φορά να παραθέσω δυο – τρεις γραμμές κάτω από αυτά που συνηθίσαμε να λέμε αυτονόητα αλλά δεν είναι τέτοια.

1.       Ο δημόσιος τομέας είναι αντιπαραγωγικός. Όχι επειδή είναι εκ πεποιθήσεως τεμπέληδες οι υπάλληλοι αλλά επειδή η διαχείριση του δυναμικού, η διάταξή του, η εσωτερική του ιεραρχία και τα μέσα τα οποία διαθέτει το κάνουν αντιπαραγωγικό και αναποτελεσματικό. Ακόμα και η γραφειοκρατία του ελληνικού δημόσιου τομέα είναι αντιπαραγωγική και αναχρονιστική. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Η πλήρης και ουσιαστική μηχανογράφηση των υπηρεσιών, η υιοθέτηση δεικτών παρακολούθησης εξέλιξης έργων και αξιολόγησης ενεργειών, η κατανόηση της πολυτιμότητας των στατιστικών στοιχείων, η αξιοποίηση του στελεχικού δυναμικού με βάση την απόδοσή του στην εκπλήρωση συγκεκριμένων στόχων, η καθιέρωση της μονιμότητας με προϋποθέσεις είναι μερικά μέτρα που μπορεί να μην είναι ικανά να σταματήσουν την κρίση είναι όμως αναγκαία για την δημιουργία περιβάλλοντος εξόδου και την αποφυγή επανάληψης του φαινομένου.

2.       Η δικαιοσύνη νοσεί. Είναι μια διαπίστωση που δεν έχει να κάνει με την πολιτική ή κοινωνική θέση του καθενός. Είναι μια αναντίρρητη και τραγικά οδυνηρή διαπίστωση. Το έκδηλο σύμπτωμα της νοσηρότητας της δικαιοσύνης είναι ότι οι ίδιοι οι λειτουργοί της θεωρούν εαυτούς δημόσιους υπάλληλους και όχι ανεξάρτητη αρχή ισότιμη με την εκτελεστική ή την νομοθετική εξουσία. Αυτό κάνει αδύνατη την εκ των έσω αλλαγή ή θεραπεία της νοσούσσης εξουσίας. Εφόσον λοιπόν δεν μπορεί να αυτοθεραπευθεί ας την θεραπεύσει η νομοθετική και εκτελεστική εξουσία με την εντολή του λαού από τον οποίο υποτίθεται ότι όλες οι εξουσίες πηγάζουν. Είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει τώρα.

3.        Το κράτος είναι πολύ. Ίσως όχι με την ποσοτική έννοια του επιρρήματος αλλά με την παρεμβατικότητά του. Το κράτος με την έννοια της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας παρεμβαίνει σε λεπτομέρειες που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να είναι απόν. Το κράτος θέτει κανόνες και πλαίσια και μεριμνά για την τήρησή τους στην υλοποίηση. Ο,τιδήποτε άλλο οδηγεί στην δημιουργία πελατειακών σχέσεων ανάμεσα στις εξουσίες και τους ψηφοφόρους και προάγει την παράνομη συναλλαγή και τη διαφθορά.

Υπάρχουν πολύ περισσότερα «αυτονόητα» που πρέπει να γίνουν και αφορούν πρωτοβουλίες που πρέπει να πάρει η πολιτεία και η κυβέρνηση (αυτή ή οποιαδήποτε άλλη) και ακόμα περισσότερες που η κοινωνία υποχρεούται να αναλάβει. Οι παραπάνω είναι απλά βασικές και η υιοθέτησή τους είναι προαπαιτούμενη για τις υπόλοιπες. Αν αυτές οι τρις αλλαγές δεν γίνουν τώρα, τίποτα δεν μας σώζει από την κρίση.

Υ.Γ. Ελπίζω να σας αρέσει η νέα εμφάνιση του blog.