Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2014

Ποια αριστερά;


Τι αντίτιμο είναι κανείς έτοιμος να πληρώσεις προκειμένου να μην οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές; Είναι εθνικό ή κομματικό το συμφέρον που επιτάσσει τη μη προσφυγή στις κάλπες;
 Κυβερνώσα αριστερά είναι η έτοιμη να κυβερνήσει ή η επιθυμούσα με κάθε τρόπο να συμμετέχει σε κυβερνήσεις; 
Θέστε τα παραπάνω ερωτήματα σε όσους από τους μετριοπαθείς αριστερούς του μεταρρυθμιστικού χώρου ταυτίζουν την ευθύνη της αριστεράς απέναντι στον τόπο και την ιστορία του με τη συμμετοχή στην κυβέρνηση. Προσπαθήστε να ανιχνεύσετε αν η ταύτιση της μετριοπάθειας με την συμμετοχή σε κυβερνήσεις συνεργασίας εδράζεται επί πραγματικού ή είναι σύμπτωμα κυβερνητισμού.
Οι κυβερνήσεις συνεργασίας απαιτούν ελάχιστο κοινό σχέδιο - πρόγραμμα, αλληλοσεβασμό των συμμετεχόντων  και διαρκή συνεννόηση. Κυβερνήσεις συνεργασίας έχουμε όταν πρόκειται να εξυπηρετηθεί υπέρτατο εθνικό συμφέρον. Στη δεύτερη περίπτωση, ο στόχος πρέπει να είναι καθαρός, η συμμετοχή όσο το δυνατόν ευρύτερη και η διάρκεια του εγχειρήματος, συγκεκριμένη.
Τι από τα παραπάνω έχουμε σήμερα;
Αν υποθέσουμε ότι η συγκυβέρνηση ακολουθεί έναν ελάχιστο κοινό πολιτικό σχεδιασμό, αυτός συναποφασίσθηκε από τους κυβερνώντες απούσης της «αριστεράς της ευθύνης», είτε γιατί το επέλεξε (περίπτωση της ΔΗΜΑΡ μετά την αποχώρησή της) είτε γιατί θεσμικά δεν ήταν υποχρεωμένος κανείς να την ερωτήσει και δεν την ρώτησε. Να ερωτήσει εξάλλου ποιος ποιον; Οι μεν - οι κυβερνώντες - υπάρχουν ως εκλογικές πολιτικές οντότητες, οι δε ως επιθυμητό στο μυαλό ορισμένων.
Αν υποθέσουμε ότι η παρούσα κυβέρνηση υπηρετεί έναν εθνικό στόχο, ποιος είναι αυτός και πώς ακριβώς τον υπηρετεί; Στον βαθμό που η χώρα είναι οι πολίτες της και οι πολίτες που θα έρθουν στο μέλλον, πώς εξυπηρετείται η επιβίωσή τους από την παρούσα συγκυβέρνηση; Ποιες αλλαγές έχουν γίνει ή έχουν δρομολογηθεί ώστε να αλλάξει άρδην η δομή και ο τρόπος λειτουργίας του κράτους με στόχο τη μέγιστη αποτελεσματικότητα με το ελάχιστο δυνατό κόστος; Ποιες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί ώστε να λειτουργήσουν οι θεσμοί; Τι έχει γίνει ώστε το κράτος να αποκτήσει χαρακτηριστικά κράτους δικαίου; Ποιες πράξεις οδηγούν σε εκ θεμελίων αναδιοργάνωση του λεγόμενου «κοινωνικού κράτους»; Πολύ φοβάμαι ότι οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι κόλαφος για την παρούσα κυβέρνηση. Όχι ότι για τις προηγούμενες θα ήταν ύμνος ή έστω χάδι, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας. Είναι άλλος ο στρατηγικός στόχος; Είναι η αποφυγή της χρεοκοπίας; Ποιος αλήθεια το πιστεύει αυτό σήμερα; Μήπως είναι η είσπραξη μετρητών για τη συνέχιση της λειτουργίας ΑΥΤΟΥ του κράτους; Αν ναι, να το γνωρίζουμε. Υπάρχει άλλος στόχος και αν ναι, ποιος;
Άρα, αν δεν υπάρχει στρατηγικό σχέδιο και δεν υπάρχει εξυπηρέτηση συγκεκριμένου, πως παρέχεται στήριξη και μάλιστα εν λευκώ στην παρούσα κυβέρνηση και μάλιστα με βάση ποια λογική η στήριξη αυτή χρησιμοποιείται ως επιχείρημα για την αυτοαπόδοση του τίτλου «αριστερά της ευθύνης»;
Μήπως μετετράπη σε πολιτική θέση η επιλογή του - κατ’ υποκειμενική εκτίμηση - μη χειρότερου; Μήπως τελικά μόνο ο φόβος του εκλογικού αποτελέσματος ωθεί τους περισσότερους να στηρίζουν μια αποτυχημένη κυβέρνηση (το γεγονός της αποτυχίας το παραδέχονται ιδιωτικά όλοι) και αν ναι, είναι βάσιμος ο φόβος αυτός; Σαφέστατα, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο αφορά το μέλλον της χώρας ή το μέλλον των προσώπων που φοβούνται. Αυτό μόνο ο χρόνος θα το δείξει. Σε κάθε περίπτωση, ο φόβος της λαϊκής ετυμηγορίας αντιτίθεται στην αριστερή λογική στον βαθμό που η αριστερά και η δημοκρατία είναι έννοιες ταυτόσημες - και για τη δική μου αριστερά είναι - και στον βαθμό που η λαϊκή ετυμηγορία είναι θεμέλιο της δημοκρατίας.Ο φόβος αυτός όμως βοηθά στην αναπαραγωγή και τη διαιώνιση της ιδέας του κράτους - κομματικού λάφυρου που καταλαμβάνεται και κατέχεται από κομματικούς στρατούς μετά από κάθε εκλογική αναμέτρηση. Μήπως αντί των κραυγών ή των φόβων θα έπρεπε να αναληφθούν εκείνες οι πολιτικές πρωτοβουλίες οι οποίες θα ενδυνάμωναν τα χαρακτηριστικά τού κράτους που δεν πρέπει να επηρεάζονται από κυβερνητικές εναλλαγές; Γιατί τελικά δεν αναλαμβάνονται τέτοιες πρωτοβουλίες; Επειδή κανείς δεν θέλει να αναληφθούν. Επειδή το κράτος είναι κομματικό βιλαέτι και τέτοιο πρέπει να παραμείνει, όπως ακριβώς υπάρχουν συνδικαλιστικά βιλαέτια, για την καλή υγεία των οποίων φροντίζει μέρος της αντιπολίτευσης. Σε αυτό το πάρε - δώσε θέλει να συμμετέχει η αριστερά της ευθύνης; Αυτό είναι το ιδανικό της; Μήπως έχει μπερδέψει τη μετριοπάθεια με τον συντηρητισμό; Μήπως στέρεψε από ιδέες, παλμό, ορμή και η μόνη της έγνοια είναι η πολιτική επιβίωση σχηματισμών και προσώπων;
Ελπίζω πως όχι. Το ξέρω πως όχι. Έχω - πολλοί έχουμε - υπομονή και επιμονή. Δεν μας έμεινε εξάλλου κάτι άλλο να δώσουμε ή να χάσουμε.
Το παραπάνω πρωτοδημοσιεύτηκε ελαφρώς διαφορετικό  στον Κλόουν στις 25/10/2013

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

Θυσίες και Ιφιγένειες

Η θυσία της Ιφιγένειας - Πίνακας του L. Bramer
- Θα χρειαστούν θυσίες για να πάρει μπροστά ξανά η οικονομία. Κάθε άνθρωπος που σκέφτεται λογικά το καταλαβαίνει αυτό.
- Όλοι, εκτός από την Ιφιγένεια.
Καθετί έχει μια δική του εσωτερική λογική. Ακόμα και το πλέον εξόφθαλμα παράλογο μπορεί να σταθεί λογικά στους κύκλους των παραλόγων. Τη δική του λογική έχει και ο διάλογος της εισαγωγής.
Σκεφθείτε το λίγο. Ελάτε στη θέση των αρχόντων που είχαν μαζευτεί στην Αυλίδα και περίμεναν πότε θα φτιάξει ο καιρός να ξεκινήσουν για την Τροία. Σκεφθείτε πόσο παράλογο έβρισκαν τον δισταγμό του Αγαμέμνονα να σφάξει την Ιφιγένεια "για το κοινό καλό" ή πόσο αδιάφορη τους ήταν η άποψη της Ιφιγένειας επί του θέματος.
Γι’ αυτούς, κάθε μέρα στην Αυλίδα είχε κόστος. Συντήρηση στρατεύματος, απώλεια συνοχής, τραυματισμός γοήτρου από μια ενδεχόμενη ατελέσφορη επιστροφή στην πατρίδα. Ο χρησμός του μαντείου ήταν μια διέξοδος: αποκεφαλισμός της Ιφιγένειας και απόπλους. Για πού; Για τον δικό τους παράδεισο. Τον πλούτο που σήμαινε η κατάκτηση της Τροίας και η κατατρόπωση των Τρώων.
Κάντε τώρα μια μικρή τροποποίηση στους χαρακτήρες του Δράματος και δώστε στην Ιφιγένεια λίγο από το ταμπεραμέντο της Λυσιστράτης. Δώστε λίγο μπρίο και λίγο τσαγανό στο θηλυκό που δεν του "βγαίνει" ο ρόλος της κατσίκας κι ελάτε στη θέση της. Τι θα έλεγε η Λυσιστράτη-Ιφιγένεια; Θα έβαζε το κεφάλι της στον βωμό προσφέροντας τον λαιμό της - λεία στο μαχαίρι του θύτη; Μάλλον όχι. Θα αντιδρούσε στον παραλογισμό του μαντείου και στην ανυπομονησία των αρχόντων και θα το έκανε λογικά πράττουσσα. Και αυτή. Ακριβώς όπως οι βασιλιάδες και οι άρχοντες. Λογικά αυτή, λογικά και οι άλλοι. Μόνο που η λογική της μεν είναι αντίθετη αυτής των δε και έτσι το "λογικά" γκρεμίζεται ως έννοια και ως αξία. Ή μήπως όχι; 
Ας αφήσουμε αυτό το δήθεν δύσκολο ερώτημα να το απαντήσουν οι θιασώτες της "κοινής λογικής". Είναι πιο ειδικοί. Εμείς ας συνεχίσουμε την περιπλάνησή μας στις πηγές της ψυχής του έθνους, όπως θα έλεγε και η κ. Ρεπούση.
Είναι μόνη της είναι η Ιφιγένεια στο δράμα της; Όχι. Έχει την οικογένειά της μαζί της, αδέρφια, γονείς που θα πονέσουν από τον θάνατό της. Και φίλους και τους ακόλουθους του οίκου της. Κανείς από αυτούς - ο καθένας για τους λόγους του - δεν θέλει να δει την Ιφιγένεια σφαχτάρι. Έχει σημασία ο αριθμός των υποστηρικτών της; Κανέναν απολύτως. Θα μπορούσε κάλλιστα οι Ιφιγένειες να είναι τόσες όσοι και οι άρχοντες χωρίς να χάσει τίποτα σε αξία ο μύθος, μόνο η τραγικότητα των προσώπων θα άλλαζε κλίμακα.
Οι απέναντι τώρα, οι πιο βιαστικοί από αυτούς, στην προσπάθειά τους να προσεταιριστούν τους διστακτικούς και τους μετριοπαθείς, υιοθετούν διάφορες τακτικές: Κάποιοι τα βάζουν με τον Αγαμέμνονα που "αν δεν μπορεί να ηγηθεί, ας πάει σπίτι του", άλλοι βάζουν μπροστά τους στρατιώτες που "θα επαναστατήσουν εναντίον μας", ενώ τρίτοι βρίζουν, συκοφαντούν, διαβάλουν την Ιφιγένεια θεωρώντας ότι μειώνοντάς την θα κάνουν ευκολότερη την αποδοχή του φόνου της. Αν μπορούσε κάποιος να αξιολογήσει ηθικά τις διάφορες στάσεις, κάτω - κάτω θα έβαζε τους τελευταίους. Σαν υπόστρωμα. Κάτω και από τα θεμέλια.
Σταδιακά και όσο ο χρόνος κυλάει στην Αυλίδα και φύλλο δεν κουνιέται, το δράμα αλλοιώνεται από την επικαιρότητα. Στο μυαλό των περισσότερων η Τροία δεν είναι ο στόχος αλλά υπάρχει για να στηρίξει την ανάγκη να θυσιαστεί η Ιφιγένεια ενώ υπάρχουν και κάποιοι που είναι βέβαιοι ότι μαζεύτηκαν στην παραλία για να παρακολουθήσουν έναν αποκεφαλισμό. Είμαι βέβαιος επίσης ότι η τελευταία κατηγορία ανυπόμονων, αυτή με τους υβριστές, με την πάροδο του χρόνου θα γινόταν η πλειοψηφούσα. Ευτυχώς για την Ιφιγένεια που φύσηξε.
Δεν παίρνω θέση στον μύθο. Δεν μπορώ να ξέρω αν η σφαγή της Ιφιγένειας θα έκανε τον Αίολο να ανοίξει τα τσουβάλια του. Άγνωσται γαρ αι βουλαί των Ολυμπίων. Μπορώ όμως να επιχειρήσω να δείξω τον μύθο ξανά, φωτίζοντας μερικές του πλευρές. Μπορώ να δοκιμάσω να προκαλέσω προβληματισμό για στερεότυπα.  
Κάντε τώρα τους παραλληλισμούς. Εύκολο είναι. Κάντε τους όμως όλους. Η Ιφιγένεια είναι οι Δημόσιοι Υπάλληλοι και η σφαγή της, η απόλυσή τους. Θα μπορούσε να είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι ταξιτζήδες, οι αγρότες, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, οι γιατροί, οι φορτηγατζήδες, οι ναυτεργάτες, οι πυροσβέστες, οι σερβιτόροι, οι βυρσοδέψες, οι υπάλληλοι των γραφείων τελετών. Δεν έχει καμιά απολύτως σημασία. Μοιράστε τώρα τους ρόλους και ξαναδείτε τα πάντα με καινούργιο μάτι.
Στο τέλος, αποφασίστε και πάρτε όποια θέση θέλετε. Προσωπικά έχω πάρει τη δική μου. Όπου όμως κι αν σταθείτε, μην ξεχνάτε δύο πράγματα:
  1. Όλα γίνονται για να μπορέσει η χώρα να ξεπεράσει τον σκόπελο και η χώρα είναι οι άνθρωποί της. Όλοι όμως.
  2. Δεν είναι απαραίτητος ο εξευτελισμός της Ιφιγένειας πριν τον αποκεφαλισμό της. Αν σας είναι δύσκολο να καταπιείτε τη θυσία ενός αθώου, προτιμήστε να αλλάξετε στρατόπεδο από να τον σκοτώσετε δύο φορές, τη μια την αξιοπρέπειά του. 

Το παραπάνω πρωτοδημοσιεύτηκε στον Κλόουν στις 17/10/2013

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2014

Τα καλά νέα


Σφαγεία Ελασσόνας - απόρριψη υπολειμμάτων σε πρόχειρους λάκκους

            Όταν το 2008, μια παρέα 10 το πολύ ανθρώπων αποφασίζαμε τη σύσταση των Πολιτών σε Δράση, το κάναμε επειδή οι υπάρχουσες συλλογικότητες πόρρω απείχαν από την άποψη που εμείς είχαμε για την περιβαλλοντική και όχι μόνο δράση. Από τις πρώτες μέρες αποδείξαμε ότι είμαστε έτοιμοι να συγκρουστούμε με κάθε συμφέρον, να σταθούμε απέναντι σε κάθε κατεστημένο και να καταδείξουμε με κάθε τρόπο το περιβαλλοντικό έγκλημα, όπου κι αν το συναντούσαμε.
Πολλοί μας αποκάλεσαν αυτόκλητους εισαγγελείς, άλλοι - οι πιο φιλικοί - αιθεροβάμονες που απλά έχαναν τον καιρό τους, τρίτοι γραφικούς και τέταρτοι αργόσχολους που επιζητούν την προσωπική τους προβολή, προσδοκώντας σε πολιτικά οφέλη. Κανείς φυσικά δεν πίστεψε ότι θα μπορούσαμε να είμαστε έστω και στο ελάχιστο αποτελεσματικοί.
Παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις, με την βοήθεια και την συμπαράσταση ανθρώπων των τοπικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, καταφέραμε μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να γίνουμε ο φόβος κάθε περιβαλλοντικού παραβάτη ή παρανόμου, φωτογραφίζοντας, κινηματογραφώντας, κάνοντας ρεπορτάζ στα ηλεκτρονικά μέσα, γράφοντας στον τύπο. Στην προσπάθειά μας αυτή, παρασύραμε πολιτικούς της αυτοδιοίκησης και βαριεστημένους δημόσιους υπάλληλους. Πολλές φορές συγκρουστήκαμε έντονα με μηχανισμούς, πολιτικές συγγένειες, πολύπλοκες σχέσεις ανάμεσα σε παρανομούντες και τοπικές εξουσίες. Απειληθήκαμε πολλαπλά αλλά δεν υποχωρήσαμε ποτέ. Αντίθετα, δεν διστάσαμε ούτε μια φορά να υποστηρίξουμε ενώπιον της δικαιοσύνης (η οποία κινείτο είτε αυτεπάγγελτα είτε μετά από δικές μας πρωτοβουλίες) κάθε μας πράξη και κάθε μας καταγγελία. Αυτό, γιατί επιλέγαμε κάθε υπόθεση ώστε να είναι επαρκώς τεκμηριωμένη, με εικόνα μαρτυρίες και στοιχεία. Από το 2008 μέχρι σήμερα, 2 - 3 εξ ημών, έχουμε επισκεφθεί δεκάδες φορές αίθουσες δικαστηρίων και έχουμε αντιμετωπίσει απειλές ακόμα και μέσα σε αυτές από μπράβους πολιτικών και διοικητικών παραγόντων, αλλά δεν ίδρωσε το αυτί μας.
Μούργα από το εργοστάσιο επεξεργασίας ελιάς της ΕΑΣ Λάρισας
Στα 6 αυτά χρόνια, 3 υποθέσεις έφτασαν στο ακροατήριο. Στη μια εξ αυτών, αποσυρθήκαμε, σε ένδειξη σεβασμού προ του θανάτου ενός εκ των κατηγορουμένων. Η στάση μας είχε σαν αποτέλεσμα την αθώωση των άλλων. Στις άλλες δυο περιπτώσεις, η μια  αφορούσε το διαδημοτικό σφαγείο περιοχής Ελασσόνας, υπήρξαν καταδικαστικές αποφάσεις με βαριά πρόστιμα και ποινές φυλάκισης.
Δεν είμαστε δικομανείς ούτε χαιρόμαστε με την καταδίκη συμπολιτών μας. Χαιρόμαστε επειδή αποδείξαμε ότι σε αυτή τη χώρα με τον σωστό τρόπο, κάποιος μπορεί να φέρει αποτέλεσμα. Μπορεί να μη λύσαμε προβλήματα αλλά αποδείξαμε ότι κάποιος μπορεί να καταδικαστεί για περιβαλλοντικό έγκλημα που κατήγγειλαν πολίτες.


Η δεύτερη καταδίκη, αφορά την ευρεία και σε μέγεθος και σε χρονική διάρκεια, ρύπανση του Πηνειού από λύματα προερχόμενα από το εργοστάσιο επεξεργασίας ελαιών της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Λάρισας. Σήμερα, οι υπεύθυνοι της ένωσης καταδικάστηκαν σε υψηλό χρηματικό πρόστιμο, συνοδευόμενο από εξαγοράσιμη ποινή φυλάκισης.
Οι δικαστικές μας περιπέτειες δεν έχουν ακόμα τελειώσει και ελπίζω σύντομα να έχουμε και νέες καταδίκες.
Θα ήθελα, με την ευκαιρία να πω μπράβο κι ευχαριστώ για την ωραία μας πορεία στους Γιώργο, Βασίλη-Φοίβο, Ελένη, Στέφανο που στάθηκαν στην κορυφή των προσπαθειών μας και σε όλους τους υπόλοιπους που τις στήριξαν έμπρακτα ή και ηθικά.